Ukulelenin okul öncesi müzik eğitiminde kullanılabilirlik durumuna ilişkin öğretmen görüşleri ve değerlendirilmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Müzik Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İPEK BERKANT DURMAZ

Danışman: Belir Tecimer

Özet:

Bu araştırmanın amacı; okul öncesi kurumlarında çalışan ve derslerinde ukulele kullanan müzik öğretmenlerinin okul öncesi müzik eğitiminde eşlik çalgısı olarak ukulelenin kullanımına yönelik görüşlerini belirlemek ve değerlendirmektir. Araştırma genel tarama modelinde bir nitel araştırma deseni olan olgubilim (fenomenoloji) çalışmasıdır. Bu araştırmanın evrenini, Türkiye’deki okul öncesi kurumlarında çalışan ve derslerinde ukulele çalgısını kullanan müzik öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise Türkiye’deki okul öncesi kurumlarında çalışan ve derslerinde ukulele kullanan; gönüllü ve ölçüt örnekleme ile seçilmiş olan 10 müzik öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmanın veri toplama aracı araştırmacı tarafından hazırlanmış olan yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Yarı yapılandırılmış görüşme formundaki sorular, öğretmenlerin kişisel bilgilerine ilişkin 7, öğretmenlerin çalgı kullanımına ilişkin 5 ve ukulelenin okul öncesi müzik etkinliklerinde kullanımına ilişkin 15 olmak üzere toplam 27 sorudan ibarettir. Görüşme soruları araştırmacı tarafından Türkiye’deki okul öncesi kurumlarında çalışan 10 müzik öğretmenine telefon görüşmesi aracılığı ile sorulmuştur. Görüşme sırasında elde edilen veriler öğretmenlerden onay alınarak kayıt cihazı aracılığı ile kayıt altına alınmış ve daha sonra araştırmacı tarafından yazılı hale getirilmiştir. Elde edilen verilerin analizi için içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin görüşlerinden elde edilen bulgular ışığında ukulelenin güncel, ekonomik, kolay taşınabilir, kolay öğrenilebilir ve çalınabilir, ideal bir solo/eşlik çalgısı olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca çocukların ilgisini çekmesi, çocuklarda yapabilirim duygusunu uyandırması, çocukların çalgı öğrenmeye olan motivasyonlarını olumlu yönde etkilemesi, çocukları kendi kendine müzik yapmaya teşvik etmesi, çocukların ses aralığına uygun olması gibi avantajları bakımından müzik öğretmeni adayları için ideal bir çalgı olabileceği saptanmıştır. Mevcut araştırmada yer alan görüşlerin ve benzer araştırmaların müzik öğretmenliği lisans programlarına bir ukulele programının dahil edilmesinin gerekliliğini vurgular nitelikte olduğu görülmüştür. Bu nedenle ukulele çalgısının öğretiminin üniversitelere bağlı eğitim fakültelerinin müzik öğretmenliği lisans programlarında okul öncesi müzik eğitimine yönelik bir seçmeli okul/eşlik çalgısı dersi olarak yer alması tavsiye edilmiştir. Ayrıca, ukulelenin geleceğin müzik öğretmenleri tarafından okul öncesi müzik eğitiminde kullanılabileceği gibi ilk ve ortaöğretimde de kolaylıkla ve etkili olarak bir eşlik çalgısı olarak da kullanılabileceği düşünülmektedir.