Web Tabanlı Ebeveyn Koçluk Programının Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Ebeveynlerinin Söz Öncesi Milieu Stratejilerini Uygulamalarında Etkililiği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özge ARIKEL

Danışman: Emine Rüya Özmen

Özet:

Bu araştırmanın amacı Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocukların ebeveynlerine sunulan Web Tabanlı Ebeveyn Koçluk Programının (Web-Koç), ebeveynlerin Söz Öncesi Milieu Öğretimi stratejilerini uygulamalarında etkisini incelemektir. Ayrıca program sonunda araştırmaya katılan ebeveynin programa dair görüşleri alınmıştır. Çalışmaya 48 aylık rehabilitasyon merkezine devam eden OSB olan bir çocuk ve onun annesi katılmıştır. Araştırmada tek denkli deneysel desenlerde “davranışlar arası çoklu yoklama deseni” kullanılmıştır. Anne davranışlarını puanlamak amacıyla “Anne Davranışları Veri Puanlama” aracı geliştirilmiştir. Çalışma 6 deney aşamasında uygulanmıştır. İlk aşamada annenin çalışmada öğretilmesi hedeflenen stratejilerin hepsini, aynı oyun etkileşiminde kullanıp kullanmadığını tespit etmek ön test verileri toplanmıştır. Daha sonra bilgilendirme aşamasına geçilmiştir. Bu aşamada üç grup haline getirilen stratejiler hakkında anne araştırma için hazırlanan internet sitesi aracılığıyla bilgilendirilmiştir. Bilgilendirmenin hemen ardından başlama düzeyi aşamasına geçilmiştir. Daha sonra Web-Koç Programı uygulanmıştır. Program tamamlandıktan sonra anneden tüm stratejileri aynı oyun etkileşiminde uyguladığı son test verisi toplanmıştır. Daha sonra sırasıyla izleme verileri ve sosyal geçerlilik verisi toplanmıştır. Araştırmanın sonunda annenin hedeflenen stratejileri kullanma düzeyi, başlama düzeyine göre artış gösterdiği görülmüştür. Anne öğrendiği stratejileri kullanmayı iki ve dört hafta sonrasında da sürdürmüştür. Ayrıca anne web tabanlı sunulan bu programı konforlu bulduğunu belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler : Ebeveyn aracılı müdahale, söz öncesi milieu öğretimi, çevrimiçi

sunulan internet temelli eğitim, otizm spektrum bozukluğu