Nigella Sativa Tohumu Ve Tohum Yağından Avrupa Farmakopesi İçin Monograf Tasarımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özlem Bağcı Yarımcı

Danışman: UFUK KOCA ÇALIŞKAN

Özet:

Nigella sativa (çörek otu) tıbbi kullanımı çok eski medeniyetlere dayanan bir kültür bitkisidir. Özellikle tohumları hem yiyecek, hem de halk ilacı olarak kullanılan çörek otunun son zamanlarda yapılan farmakolojik çalışmalarla tüm dünyada kültürü ve kullanımı gittikçe artmaktadır. Ranunculaceae familyasına ait tek yıllık otsu olan bu bitki tohumları ve tohum yağının antienflamatuvar, antikanser, antioksidan, antitümör, analjezik, hepatoprotektif, immunprotektif, antimikrobiyal, antihistaminik, antidiyabetik gibi tıbbi etkileri farmakolojik ve bazı klinik çalışmalarla kanıtlanmış olmakla, tohum sabit ve uçucu yağ bileşimleri üzerinde detaylı fitokimyasal çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışmada Avrupa Farmakopesi nde henüz yer almayan N. sativa tohumu ile ilgili monograf oluşturulması için ön çalışmaların yapılması amaçlanmıştır. Çalışmamızda 5 farklı yöreye ait N. sativa tohumları temin edilmiş, Avrupa Farmakopesi nde tohumlar için yapılan makroskobik ve mikroskobik analiz, yabancı madde, bütün kül miktar, su ve uçucu yağ miktar tayini, kurutmada kayıp, sabit yağ elde edilmesi, yağda asitlik indisi, sabunlaşma indisi, iyot indisi, ester indisi çalışmaları yapılmıştır. Sonuç olarak temin edilen tüm tohum örneklerinin benzer özellikler sergilediği, istatistiksel olarak anlamlı farklı özellikler göstermediği belirlenmiştir.