Sınıf Öğretmenlerinin Mesleğin Birinci Yılında Yaşadıkları Kaygılar: Nedenler Ve Çözüm Önerileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Seda İpek

Danışman: Erdoğan Şama

Özet:

Bu araştırmada, sınıf öğretmenlerinin mesleğin birinci yılında yaşadıkları kaygıların

nedenleri incelenmiş ve elde edilen nedenlere göre çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Bu

araştırma nitel araştırma tekniklerinden görüşme tekniği ile yürütülmüştür. Araştırma

örneklemini beş devlet ve beş özel ilköğretim okulunda çalışan toplamda on öğretmen

oluşturmaktadır. Elde edilen verilere göre, özel ve devlet okullarında mesleğe yeni

başlayan özel ve devlet okullarında öğretmenlik yapan sınıf öğretmenlerinin ortak

kaygısının heyecan olduğu belirlenmiştir. Devlet okullarında, öğretmenlik mesleğinin ilk

yılları için faydalı olabilme kaygısı ağır basarken, özel okullarda ise ilk yılların zorlu

olması kaygısı ön plana çıkmaktadır. Öğretmenlik mesleğinin ilk yıllarında tecrübe

eksikliği ve sınıf yönetimi hem devlet hem de özel okul öğretmenlerinde ortak kaygı olarak

görülmektedir. Hem devlet hem de özel okullardaki öğretmenler, öğretmenlik mesleğinin

ilk yıllarında, en mutlu oldukları anın, öğrencilere bir şeyler öğrettikleri olduğunu

belirtmişlerdir. Öğrencilere ve öğretmenlerin kendilerine yönelik kaynaklı ortak kaygıları,

öğrencilere bilgi aktaramama, öğretememe kaygısıdır. Devlet okullarında ilk yıllarda

öğrencilerin okuma yazmayı öğreneme kaygısı ağır basarken, özel okullarda ise ne

vii

yapacağını bilememe kaygısının ön planda olduğu belirlenmiştir. Devlet okullarında

meslektaşlar ile ilgili ortak önemli bir sorun görülmezken, özel okullarda meslektaşlar ile

ilgili öne çıkan sorunların olduğu görülmektedir. Veliler konusunda devlet ve özel

okullarda uç noktaların olduğu belirlenmiştir. Devlet okullarında çalışan öğretmenlerin

hepsi velilerin ilgisizliğinden bahsederken, özel okullarda ise çoğunlukla ilgili ve

çocuklarının öğrenmeleri için elinden geleni yapmaya çalışan velilerden söz edilmektedir.

Hem özel hem de devlet okullarında öğretmenlerin mesleğin ilk yılında yaşanan ortak

kaygının ise deneyim eksikliğinden olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Devlet okullarında

kaygıyla baş etme yöntemi olarak, öğrencilere alışmak, onları tanımak ve zaman

belirtilmiştir. Özel okullarda ise, okuyarak, araştırarak, gözlemleyerek, yaşayarak ve

deneyimleyerek kaygıyla baş edildiği görülmüştür. Mesleğe yeni başlayacak sınıf

öğretmenlerine tavsiye konusunda ortak kanı, öğretmenlerin kendilerine ve öğrencilerine

güvenmelerinin gerekliliğidir.

Anahtar Kelimeler : Sınıf öğretmenleri, kaygı, mesleğin birinci yılı