Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Esma GÖKKOYUN
Danışman: Naime Altay
Özet:
Acil cerrahi girişim, adölesanlar için yüksek anksiyeteye neden olabilecek tıbbi işlemlerdendir. Araştırmanın amacı, acil cerrahi girişim uygulanan adölesanlara verilen teknoloji tabanlı preoperatif eğitim programının etkinliğinin değerlendirilmesidir. Teknoloji tabanlı preoperatif eğitim ile adölesanların anksiyete, ağrı ve yaşamsal bulgularına etkisini değerlendiren yarı deneysel bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemini, ameliyat kararından itibaren en çok 24 saat içerisinde ameliyat olması planlanan, araştırmaya katılmayı kendisi ve ebeveyni kabul eden adölesanlar oluşturmuştur. Çalışmanın örneklem sayısı, çalışma grubunda 15 ve kontrol grubunda 15 toplam 30 adölesan oluşturmuştur. Araştırmada, Adölesan ve Aileye Yönelik Tanımlayıcı Veri Formu, Çocuklar İçin Durumluk ve Sürekli Anksiyete Ölçeği, Vital Bulgular İzlem Formu kullanılmıştır. Preoperatif dönemde çalışma grubuna araştırmacılar tarafından hazırlanan teknoloji tabanlı preoperatif eğitim programı uygulanmış, kontrol grubuna ise klinikte uygulanan rutin bakım verilmiştir. Durumluk Anksiyete ölçeği preoperatif eğitim öncesi, preoperatif eğitim sonrası ve postoperatif 8. saat olmak üzere üç dönemde, Sürekli Anksiyete ölçeği ise preoperatif dönem ve postoperatif 2. hafta olmak üzere iki dönemde uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Ki-kare, Mann-Whitney U ve Wilcoxon işaret testi ile kullanılmıştır. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul, kurum izni ve ebeveylerin ve adölesanların onamı alınmıştır. Çalışma ve kontrol grubunda bulunan adölesanlar arasında yaş, cinsiyet, öğrenim durumu açısından ve ailelerinin sosyodemografik özellikleri açısından fark olmadığı saptanmıştır (p > 0,05). Çalışma grubunun kontrol grubuna göre daha düşük oranda taşikardi yaşadığı ve postoperatif dönemde daha düşük düzeyde ağrı yaşadığı belirlenmiştir. Vücut ısısı, kan basıncı ve saturasyon değerlerin her iki grupta da beklenen sınırlarda bulunmuştur. Çalışma grubunda sürekli anksiyete puanlarında postoperatif 2. haftada preoperatif döneme göre düşüş belirlenmiş ve bu düşüş istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0,01). Çalışma grubu durumluk anksiyete puanlarında eğitim öncesi döneme göre eğitim sonrasında ve postoperatif dönemde istatistiksel olarak anlamlı bir düşüş bulunmuştur (p < 0,05). Kontrol grubunda ise sürekli ve durumluk anksiyete puanları arasında istatistiksel bir fark bulunamamıştır (p > 0,05). Teknoloji tabanlı ve yaşa özgü preoperatif eğitim programının adölesanın preoperatif anksiyetesini azaltmakta etkili olduğu belirlenmiştir. Eğitim programı etkin, kolay ulaşılabilir bir hemşirelik uygulaması olduğu için acil cerrahi girişim gerektiren adölesanların preoperatif hazırlığında pediatri hemşireleri tarafından kullanılabilir.
Anahtar Kelimeler : Preoperatif Eğitim, Teknoloji, Adölesan, Anksiyete, Acil Cerrahi Girişim