Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: ASUMAN TEZEL KAHRİMAN
Danışman: SEÇİL ÖZKAN
Özet:Ülkemizde birinci basamak sağlık hizmetleri yürütümünde önemli bir yere sahip olan aile hekimlerinin ve hastalarının sağlıkta iletişim yetkinlikleri, koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmeti uygulamalarında hem zamandan hem de ekonomiden kazanç sağlayacaktır. Hekimlerin ve hastaların sağlık iletişimdeki yetkinlikleri değerlendirilerek sorunlar saptanabilir ve çözümleyici öneriler, uygulamalar üretilebilir. Ancak ülkemizde bu yetkinliği değerlendirecek bir ölçek kullanılmamaktadır. Bu nedenle araştırmamızda "sağlık iletişiminde yetkinlik ölçeği"nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliğinin uygulanması amaçlanmıştır. Alan uygulamasından sonra, eksiksiz doldurulmuş olan 253 hasta ve 253 aile hekimi anketinin tamamı analize alınmıştır. Araştırmaya 253'ü hekim, 253'ü hasta olmak üzere 506 kişi katılmıştır. Hekimlerin 135'i (%53,4), hastaların ise 147'si (58,1) kadındır. Sağlık İletişiminde Yetkinlik Ölçeği temel birleşenler analizi adına hekimlerin öz yetkinliklerine ait "15,739" ve "1,697" olmak üzere 1'den büyük özdeğere sahip iki faktör, hekimlerin hastaların yetkinliklerini değerlendirmelerine ait "9,202" ve "1,082" olmak üzere 1'den büyük özdeğere sahip iki faktör, hastaların öz yetkinliklerine ait "6,526" ; "1,645" ve "1,281" olmak üzere 1'den büyük özdeğere sahip üç faktör, hastaların hekimlerin yetkinliklerini değerlendirmelerine ait "14,063" ; "1,877" ve "1,558"olmak üzere 1'den büyük özdeğere sahip üç faktör elde edilmiştir. Hekimlerin öz yetkinliklerini ifade eden faktörler toplam varyansın %72,652'si; hekimlerin hastaların yetkinliklerini değerlendirmesini ifade eden faktörler toplam varyansın %79,105'i; hastaların öz yetkinliklerini ifade eden faktörler toplam varyansın %72,714'ü; hastaların hekimlerin yetkinliklerini değerlendirmesini ifade eden faktörler ise toplam varyansın %72,910'u tarafından açıklanmaktadır. Ölçek puanları ölçekler arası tanımlamada büyük gruplar için kullanılan Pearson korelasyon katsayıları kullanılmıştır. Korelasyon katsayısı, 0 ile 0.25 arasında ise ilişki olmadığından ya da çok zayıf olduğundan , 0.26-0.49 arasında zayıf bir ilişkiden, 0.50-0.69 arasında orta güçte bir ilişkiden, 0.70-0.89 arasında yüksek, 0.90'dan başlayarak çok yüksek bir ilişkiden söz edilir . Cronbach alfa değerinin 0,50 ve üzerinde olması çalışmanın güvenilirliği için yeterli olmaktadır. Hekimlerin sağlık iletişiminde yetkinlik ölçeğinin özyetkinlik-faktör 1 ifadelerinin cronbach alfa değeri 0,951; özyetkinlik-faktör 2 ifadelerinin cronbach alfa değeri 0,968; diğer yetkinlik faktör 1 ifadelerininki 0,943; diğer yetkinlik faktör 2 ifadelerininki ise 0,954 olmak üzere oldukça yüksek bulunmuştur. Hastaların sağlık iletişiminde yetkinlik ölçeğinin özyetkinlik-faktör 1 ifadelerinin cronbach alfa değeri 0,862; özyetkinlik-faktör 2 ifadelerinin cronbach alfa değeri 0,878; özyetkinlik-faktör 3 ifadelerinin cronbach alfa değeri 0,672; diğer yetkinlik faktör 1 ifadelerininki 0,841; diğer yetkinlik faktör 2 ifadelerininki 0,895; diğer yetkinlik faktör 3 ifadelerininki ise 0,951 olmak üzere oldukça yüksek bulunmuştur.