Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mustafa Tayşi
Danışman: Leylâ Karahan
Özet:
Bu araştırmanın amacı farklı psikometrik değişkenlerin ortaokul öğrencilerinin dil bilgisi başarısını ne derece yordadığının tespit edilmesidir. Bu sebeple öğrencilerin dil bilgisi başarısı ile Türkçe dersine yönelik tutum, dil bilgisine yönelik kaygı, üstbilişsel farkındalık, özyeterlik inançları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda araştırma verilerinin toplanması, elde edilen verilerin analizi ve yorumlanmasında nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 363’ü kız ve 300’ü erkek olmak üzere toplam 663 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, araştırmacı tarafından geliştirilen “Dil Bilgisi Başarı Testi”, “Dil Bilgisine Yönelik Kaygı Ölçeği, Topçuoğlu Ünal ve Köse (2014) tarafından geliştirilen “Türkçe Dersine Yönelik Tutum Ölçeği”, Karakelle ve Saraç’ın (2007) “Çocuklar İçin Üst Bilişsel Farkındalık Ölçeği B Formu, Telef’in (2011) geliştirdiği “Çocuklar İçin Özyeterlik Ölçeği” ve Dunn ve Dunn Öğrenme Stili Envanteri temelinde hazırlanan ve Şimşek (2007) tarafından geliştirilen “Marmara Öğrenme Stilleri Ölçeği ile veriler toplanmıştır. Öğrencilerin dil bilgisi başarı, dil bilgisi kaygı, Türkçe dersine yönelik tutum, özyeterlik ve üstbiliş puanlarının babanın eğitim, annenin eğitim durumuna; gelire; kitap okuma ve başarılı olduğu ders durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek amacıyla Tek Yönlü ANOVA, puan dağılımında cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olup olmadığını belirlemek için ise İlişkisiz Örneklemler t- Testi analizi gerçekleştirilmiştir. Dil bilgisi başarısı, dil bilgisi kaygısı, Türkçe dersine yönelik tutum, özyeterlik ve üstbiliş değişkenleri arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla korelasyon analizi; dil bilgisi kaygısı, özyeterlik, üstbiliş ve Türkçe dersine yönelik tutumun, dil bilgisi başarısını yordamasında ise çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmadaki diğer veriler için de tanımlayıcı istatistikler (ortalama, standart sapma, standart hata, ortanca değer, minimum, maksimum, sayı ve yüzdelik dilim) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre
vii
Türkçe dersine yönelik tutum, dil bilgisine yönelik kaygı, üstbilişsel farkındalık ve özyeterlik inançlarının dil bilgisi başarısının hem ayrı ayrı hem de birlikte istatiksel olarak anlamlı birer yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca adı geçen değişkenlerle birlikte dil bilgisi başarısı öğrenme stilleri açısından incelenmiştir. Öğrenme stillerinin de dil bilgisine yönelik çalışmalarda göz önünde bulundurulması gerektiği tespit edilmiştir. Dil bilgisi başarısı cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, gelir durumu, günlük okunan kitap sayfa sayısı ve başarılı olunan derslere göre de farklılaşmaktadır.
Anahtar Kelimeler : Dil Bilgisi, Dil Bilgisi Öğretimi, Türkçe Eğitimi, Tutum, Kaygı, Özyeterlik, Üstbiliş