Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Öğrenci: SEDA LİMAN
Danışman: ŞENİZ AKSOY
Özet:Bu araştırmanın amacı; Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrencilerinin Modernizm ve sonrası sanatta metafizik ve psikanaliz ile ilgili mevcut bilgi düzeyleriyle eğitim seminerleri sonundaki bilgi düzeyleri arasındaki farkı araştırmak ve bu konuya ilişkin aldıkları eğitimin değerlendirilmesidir. Bu araştırmada, deney grubu ön test, son test deneysel deseni ile karma yöntem kullanılmıştır. Karma yöntem, nicel ve nitel araştırma tekniklerinin bir arada kullanıldığı araştırmalardır. Araştırmaya, 2011-12 Eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Karadeniz Teknik Üniversitesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Resim Eğitimi Anabilim Dalı'ndan 153 öğrenci katılmıştır. Örgün ve ikinci öğretim öğrencilerinin katılımıyla gerçekleşen bu araştırma, resim ve grafik atölyelerinden 2, 3 ve 4. sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel kısmında, öğrencilerin bilgi düzeylerinin belirlenebilmesi için modernizm ve sonrası sanatta metafizik ve psikanaliz konulu 26 sorudan oluşan ön test uygulanmış, sonrasında ise üç hafta boyunca bu konuda psikanalitik eleştiri yöntemine göre interaktif olarak eğitim seminerleri verilmiştir. Eğitim seminerlerinden iki hafta sonra ise son test uygulanmıştır. Ön ve son test sonrasında, araştırmaya katılan 3 ve 4. sınıf öğrencilerden 7'şer kişilik odak gruplar oluşturularak eğitim seminerlerinden önce almış oldukları eğitimin yeterliliğini tartışmaları ve bunu eğitim seminerleri ile karşılaştırmaları istenmiştir. Başarı testine katılan 2. sınıf öğrencileri Sanat Eleştirisi Dersini almamış oldukları için odak grup görüşmesine dâhil edilmemişlerdir. Araştırmanın nicel boyutunu oluşturan veri toplama aracı (başarı testi) ve buna ilişkin alt problemlerin analizi SPSS programı ile nitel boyutunu oluşturan veri toplama aracı (odak grup görüşmesi) ise betimsel analiz ile gerçekleştirilmiştir. Sonuçta öğrencilerin geleneksel yöntemle (pedagojik sanat eleştirisi) aldıkları sanat eleştirisi dersi ile eğitim seminerleri (psikanalitik sanat eleştirisi) karşılaştırıldığında, eğitim seminerinin geliştirilen başarı testine göre öğrencilerin bilgi düzeylerini olumlu yönde etkilediği bilgisine ulaşılmıştır. Ayrıca öğrenciler, Çağdaş Sanat Tarihi ve Sanat Eleştirisi derslerini kapsam, öğretim elemanı ve yöntem açısından yeterli bulmadıklarını ifade etmişlerdir. Sonuçlar doğrultusunda modernizm ve sonrası sanat eserlerinin psikanalitik sanat eleştirisi yöntemi ile incelenmesi, çağdaş sanat tarihi ve sanat eleştirisi derslerinde teknoloji kullanımının etkinleştirilmesi ve bu dersleri veren öğretim elemanlarının bilinçlendirilmesi, sanat eleştirisi dersinin devamı olabilecek çağdaş sanat eleştirisi dersinin programa dâhil edilmesi gerektiği düşünülerek önerilerde bulunulmuştur.