SAVUNMA SANAYİNDE DEPO YER SEÇİMİ PROBLEMİ: SEKTÖREL KURULUŞTA GERÇEK BİR UYGULAMA


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Melda GELİBOLU BAYRAKCI

Danışman: Ömer Faruk Baykoç

Özet:

Ülkelerin savunma sanayileri, küresel anlamda güçlerinin önde gelen göstergesidir. Savunma sanayi, yürütülen projeler ve geliştirilen sistemler ile desteklenirken söz konusu sistemlerin sürdürülebilir olması da önem arz etmektedir. Dolayısıyla teknolojinin, ülkelerin savunma güçlerinin değerlendirilmesinde çok önemli bir faktör olduğu günümüzün maliyetverimlilik odaklı ortamında, hantal depo konseptleri yerine; esnekliği artırılmış, maliyet yönetimi ile tedarik zinciri kolaylaştırılmış, müdahale noktalarına göre eniyi konumlandırılmış ve sürdürülebilirliği destekleyen depo seçenekleri tercih edilmelidir. Bu çalışmada, savunma endüstrisinde yüklenici firma tarafından üretilerek silahlı kuvvetler envanterine teslim edilen askeri araçlara garanti süresi boyunca lojistik destek sağlayacak depoların yer seçimi üzerinde çalışılmıştır. Çok sayıda veri ve kısıt içeren, karmaşıklığı yüksek seviyede olan bir gerçek hayat problemine eniyi çözüm önerisi sunulmuştur. Proje kapsamında üretilen askeri araçların envantere teslimi sonrasında garanti süresi boyunca sürdürülebilirliğinin en üst seviyede tutulması hedeflenmiştir. Bu kapsamda problemin çözümünde depo yer seçimini etkileyen kriterlerin ağırlıklarının bulunması için Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) kullanılmıştır. Kriterlerin önem dereceleri Super Decision programı ile elde edilmiş ve bulunan dereceler Hedef Programlama (HP) modelinde amaç fonksiyonu katsayısı olarak yer almıştır. HP modelinin GAMS (General Algebraic Modeling System) ile çözümü sonucunda; 9 farklı coğrafi konumda bulunan alternatif depo noktaları arasından eniyi sonucu veren depoların seçimine karar verilmiştir. Bu tezde, savunma sanayi sektöründe depo konumu belirlemede, uzman ve danışmanların görüşleri doğrultusunda AHP ile HP bütünleşik kullanılarak bir çözüm stratejisi önerilmiştir. Bu açıdan, çalışmanın savunma sanayi sektöründe gelecekte yapılacak çalışmalara bir temel oluşturması beklenmektedir. 

Anahtar Kelimeler : Depo Yer Seçimi, Tam Sayılı Programlama, Savunma Sanayi, Analitik Hiyerarşi Prosesi, Hedef ProgramlamI