Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: ÇİLEM VAROL
Danışman: BÜLENT AKBABA
Özet:Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler derslerindeki değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşlerini belirlemektir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin, değerler eğitimi konusundaki farkındalıkları, uygulamaları hangi yaklaşımlar, yöntem ve teknikler ile yaptıkları, değerleri kazandırma düzeyleri ve kazanılan bu değerleri hangi yollarla ölçüp değerlendirdikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma deseninde betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Ankara ili Keçiören ilçesinde bu kapsamda 31 öğretmen ile görüşme yapılmıştır. Katılımcılardan elde edilen verilerin çözümlenmesinde ve yorumlanmasında betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; Değer kavramı hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları belirlenen sosyal bilgiler öğretmenleri değerlerin eğitimde yeri olduğunu ifade etmişlerdir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin %54,8?i değerler eğitimi konusunda herhangi bir eğitim almamışlardır. Hizmet içi eğitim faaliyetlerinin yaygınlaştırılması gerektiği belirlenmiştir. Öğretmenler programda yer alan değerlerden en çok sorumluluk değerine ilişkin etkinlikler düzenlerken en az barış ve dayanışma değerlerine yer verilmektedir. Öğretmenlerin değerleri kazandırmak için en çok değer açıklama yaklaşımını kullandıkları belirlenmiştir. En az ise telkin yaklaşımı kullanılırken ahlaki muhakeme yaklaşımına yer vermedikleri belirlenmiştir. Sosyal bilgiler öğretmenleri değerler eğitimi uygulamalarında öğretim yöntem ve tekniklerinden en çok örnek olay incelemesi yöntemini kullanmaktadırlar. Bu yöntemi yaratıcı drama ve problem çözme yöntemi izlemektedir. İş birliğine dayalı öğrenme yöntemi en az tercih edilen yöntem olmuştur. Öğrencilerin değerleri yaparak ve yaşayarak öğrenmesini önemseyen öğretmenler gezi-gözlem gibi yöntemleri de kullanmaktadırlar. Sosyal bilgiler dersi değerler eğitimi uygulamalarında öğretmenler ölçme ve değerlendirme etkinliklerinden gözlem, aile ile görüşme, örnek olay incelemesi ve tartışma yöntemlerini kullanmaktadırlar. Öğretmenler öğrencilerin değerleri kazanıp kazanmadığını en çok (%87,09) gözlem yolunu kullanarak belirlemektedirler. Katılımcılar uygulamaların eksik yönlerini belirtirken en çok idareden veya öğretmenin kendinden ya da diğer öğretmenlerden kaynaklanan eksiklikleri dile getirmişlerdir. Bunu aileden (veliden) kaynaklanan eksiklikler ve müfredattan kaynaklanan eksiklikler izlemiştir. Son olarak öğretmenler değerler eğitimi uygulamalarının daha etkili uygulanabilmesi için değerlerin yaparak ve yaşayarak öğretilmesini, ilgili kişi veya kurumların arasında koordinasyon sağlanması ve iş birliğinin yapılmasını ve ders saatinin arttırılmasını önermişlerdir.