Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: HÜSNÜ ERTEN
Danışman: NURSAL ARICI
Özet:Tezin amacı Human Leukocyte Antigen (HLA) antikor pozitifliği olan bir organ nakli hastası için Türk toplumundaki muhtemel uygun donör oranının hesaplanmasını sağlayan uygulama geliştirmektir. Bu uygulamada, birbiriyle akrabalık bağı bulunmayan 1192 sağlıklı bireyin 5 lokusa ait HLA doku tipi verileri ile HLA antikoru pozitif hastalar için Calculated PRA (CPRA) değeri hesaplanmıştır. Kullanılan veriler Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Dışkapı Eğitim Araştırma Hastanesi Doku Tiplendirme Laboratuvarından elde edilmiştir. Organ nakli ihtiyacı olan bir hastanın, insan lökosit antijenlerine (HLA) karşı antikorunun olup olmadığı ve ne kadar pozitifliğinin olduğu Panel Reaktif Antikor (PRA) yöntemi ile belirlenmektedir. PRA panelinde kullanılan antijen oranları toplumdan topluma farklılık göstermektedir. Ülkemiz için özel olarak hazırlanmış PRA paneli olmadığından, Türk toplumuna yakın olduğu düşünülen Avrupa toplumu için hazırlanan paneller kullanılmaktadır. Bu durumda hasta organ bekleme listesine alındığında tam anlamıyla doğru PRA pozitifliği yansıtmadığından hasta seçiminde yanlış yorumlara yol açmaktadır. Çalışmada, Türk toplumundaki allel ve haplotip frekansları hesaplanmış ve bu frekans değerleri kullanılarak CPRA değeri hesaplaması yapan uygulama geliştirilmiştir. Elde edilen verilerden, Arlequin 3.5.1.3 uygulamasının script olarak çalıştırılabilen arlecore versiyonunda EM algoritması ile allel ve haplotip frekansları hesaplaması yapılmıştır. Elde edilen frekans değerleri kullanılarak da CPRA hesabı yapan bir masaüstü ve bir de web uygulaması geliştirilmiştir. Uygulamalar Microsoft Visual Studio 2010 program geliştirme ortamında, C# programlama dili kullanılarak geliştirilmiştir. Veriler analiz edildiğinde, toplumumuzda 19 HLA-A, 29 HLA-B, 13 HLA-C, 13 HLA-DRB1 ve 5 HLA-DQ allel türünün bulunduğu görülmüştür. 5 lokus haplotip için ise 270 farklı haplotip görülmüştür. Hesaplama sonucunda elde edilen allel frekanslarının, 3 Avrupa ülkesinin (Almanya, İtalya ve Fransa) frekans değerleri ile karşılaştırması yapılmıştır.