BAKIR VE BİZMUT'UN KARE DALGA VOLTAMETRİSİ İLE AYNI ANDA TAYİNİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KUDDUSİ KARABODUK

Danışman: ERDOĞAN HASDEMİR

Özet:

Bu çalısmada, kare dalga voltametrisi kullanılarak Cu2+ ve Bi3+ iyonlarının aynı anda tayini için metot gelistirilmeye çalısılmıstır. Bunun için ilk önce komplekslestirici olarak tiyosemikarbazit (TSC) kullanılmıstır. TSC bakır ile kompleks olustururken (Ep= -0,32 V) bizmut ile etkilesmemis ve analize bu özellikten yararlanılarak HClO4 (pH 2) destek elektrolit ortamında devam edilmis ve dolaylı bir yöntem uygulanmıstır. Buna göre; 0 V civarında bakır ve bizmut iyonlarına ait toplam bir pik akımı (it) elde edilmistir. Daha sonra ortama -0,32 V'da meydana gelen Cu2+-TSC etkilesimine ait indirgenme piki sabit kalana kadar yani çözelti içinde serbest Cu2+ kalmayana kadar TSC ilaveleri yapılmıstır. -0,32 V'daki bakıra ait sabit akım degeri ve kalibrasyon grafikleri kullanılarak 0 V civarındaki toplam akımın bakıra ait kısmı belirlendikten sonra bizmutun akım degeri bulunmus, bizmuta ait bu akım degeri ile bizmut miktarı hesaplanmıstır. Çalısmanın bir diger asamasında degisik bir komplekslestirici olan etilendiamintetraasetik asit (EDTA)kullanılmıstır. Bu çalısmada destek elektrolit olarak seçilen amonyak/amonyum klorür ortamında pH 8-11,5 arasında denemeler yapılmıstır. Böylece Cu2+- EDTA ve Bi3+-EDTA bilesiklerine ait indirgenme piklerinin birbirinden ayrılmaları incelenmis ve her iki katyonun aynı anda dogrudan analiz edilebilecegide görülmüstür. Bunun üzerine metot [Cu2+]/[Bi3+]= 1 olan sentetik numuneye uygulanmıs ve 1,92×10-5 M olan bakır ve bizmut sırasıyla (1,85±0,09)×10-5 M ve (2,0±0,3)×10-5 M olarak bulunmustur. [Cu2]+/[Bi3+] oranları degistirilerek yöntem denenmis ve analizde bizmut miktarının bakıra göre fazla olması durumunda geri kazanımın daha fazla oldugu görülmüstür. Bu yönteme çesitli anyon ve katyonların girisim etkileri incelenmistir. Yöntem diger bir çalısma olan H-noktası standart ekleme metodu (HPSAM) ile karsılastırılmıstır.