Sistemik inflamatuar yanıt sendromu saptanan acil servis hastalarında kan gazı karboksihemoglobin, methemoglobin ve laktat düzeylerinin klinik önemi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: SELAHATTİN GÜRÜ

Danışman: MEHMET AKİF KARAMERCAN

Özet:

Sistemik İnflamatuar Yanıt Sendromu (SIRS), sık rastlanan, şiddetli bir inflamatuar tablodur. Bu tablo sepsis, şiddetli sepsis, septik şok ve çoklu organ yetmezliği sendromu tanımlarının temelini oluşturur. SIRS ın erken tanısı adına acil servis hekimleri önemli bir noktada yer alırlar. Öte yandan birçok veriyi dakikalar içinde sunabilen bir kan gazı analizi ile birçok tanıya daha erken gidilebilmektedir. Bu araştırmada kan gazı analizinde bulunan karboksihemoglobin (COHb) ve methemoglobin (MetHb) oranları ile Laktat değerlerinin, SIRS hastalarının prognozu ve mortalitesi hakkında bir değeri olup olmadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma kapsamına üçüncü basamak bir üniversite hastanesinin acil servisinde, ilk vital değerler ve laboratuvar sonuçları ile SIRS tanımına uyan ve klinisyenin kendi planı dahilinde, ilk tetkikler içinde kan gazı analizine başvurduğu hastalar alınmıştır. Alınan bu ilk kan gazı analizindeki COHb ve MetHb oranları ile laktat değerlerinin, hastaların hastanede kalış süresi ve bir aylık mortalite oranları ile ilişkili olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma verilerine göre; incelenen hastaların COHb ve MetHb oranları, hastanede kalış süresi ve mortalite oranları ile ilişkisiz bulunmuş; diğer taraftan laktat değerlerinin yine hastanede kalış süresi ile ilişkisi bulunmazken, bir aylık mortaliteleri ile ilişkili olduğu görülmüştür. SIRS hastalarında; başvuru COHb ve MetHb oranları, prognoz ve mortalite hakkında bir öngörü sağlamaz; ancak laktat daha başvuru anında bile SIRS mortalitesini tahmin etmede acil servis klinisyenleri için kullanışlı bir belirteçtir