Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülnisa ŞENOL
Danışman: Pınar Dinç Kalaycı
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Mimari planlama ve tasarım süreçleri boyunca her ne kadar yeni teknolojik imkanlarla çeşitlenerek farklı işlevsel niteliklerle donatılan mimari programlar, kullanıcılar için modelleme, sunum ve görselleştirmede kolaylıklar sağlasa da geçmişten günümüze aktarılan biçimlenme analizinin temelini sorgulamak gereklidir. Bu sorgulamada mevcut analiz başlıklarının seçilen bir mimari programın araç olarak kullanılabilirliği üzerinden test etmek amaçlanmıştır. Hangi türde bir programın seçileceği ve seçilen programın araç olarak kullanılarak analizlere ne şekilde yorumlama desteğinde bulunabileceği konuları irdelenmiştir. Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) programının aracı olan Revit yazılımı tez çalışması çerçevesinde biçimlenme analizinin oluşturulması için kullanılmıştır. Revit, modelleme üzerine kurulu olduğu için görselleştirme aşamasında tek başına yetersiz kalmıştır ve onu desteklemek için uyumlu olarak çalışan Enscape eklentisi kullanılmıştır. Örnek yapı olarak insanların ruhsal-zihinsel-fiziksel sağlığına yönelik tedavi edici, iyileştirici ve duyusal deneyime odaklanan Therme Vals (P. Zumthor) seçilmiştir. Soyut kavramlara ve bu kavramların duyusal deneyimine önem verilen yapıda, biçimlenme analizi başlıklarının izi sürülmüştür. Bu kapsamda Franscis D. K. Ching’ in “Mimarlık: Biçim, Mekân ve Düzen” kitabı temel altlık olarak kullanılmıştır. Biçimlenme analizi uygulanırken günümüzde yaygın, kolay, etkin ve hızlı kullanıma sahip Revit yazılımından yararlanarak Ching’ in çalışmasında ilerlediği başlıklar üzerinden Therme Vals yapısının analizi gerçekleştirilmiştir. Geçmişte başlıca tasarım kriterleri doğrultusunda ortaya konulan bir yapıya, biçimlenme analizi üzerine oluşturulmuş kapsamlı bir kaynak ve günümüz tasarım araçlarında ön planda olan Revit yazılımının bütünleşmesi ile yaklaşıldığında; en küçük eleman olan noktadan biçime doğru yapılan yolculuk, aslında mevcut yapıdaki planlamanın arka planında neler olduğuna yeniden yoğunlaşılması anlamı taşımaktadır. Çalışmanın ana bulgusu, benimsenen yöntemin günümüz araçlarıyla biçimlenme analizine nasıl uyarlanabileceğinin peşine düşerek ilerlendiğinde Revit yazılımının benzer ve farklı türdeki yapılarda biçimlenme analizi örneklemesinde kullanılabilirliğidir. Dünyanın farklı yerlerinde merak edilen yapılara gidilmeden de günümüzde yaygınlaşan deneyim imkânı sunabilecek araçlar (sanal gerçeklik gözlüğü vb.) için mevcut yapıların modellenmesi ve bu sürecin analiz edilmesi gelecekteki çalışmalara fikir olabilmesi bakımından önemlidir.
Anahtar Kelimeler : Francis D. K. Ching, Therme Vals, biçimlenme analizi, Revit, Enscape