Afşin-Elbistan B kömür santralinin ekserji ve termoekonomik analizi ve optimizasyonu


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ahmet Ege

Özet:

Çalışma, ekserji analizi olarak da nitelendirilen termodinamiğin ikinci kanunun linyit yakıtlı santrale belirsizlik analizi ve termoekonomi uygulamasıyla; santral ve bileşenlerinin tasarımsal/işletme koşullarında enerji ve ekserji verimlerini belirlemek, santralin birinci ve ikinci kanun verimindeki belirsizlik miktarını, bu belirsizliğe yol açan etmenleri saptamak, termoekonomik parametrelerin önem derecesini araştırma ve optimum çalışma koşullarını belirlemek gibi bir dizi amaca sahiptir. Çeşitli kriterlere göre belirlenen Afşin-Elbistan B Santrali uygulama çalışması olarak ele alınmıştır. Kömürün ekserjisinin belirlenmesinde literatürde kullanılan farklı model ve yöntemler ışığında, santralin yakabileceği en iyi, en kötü ve tasarım kömürleri incelenmiştir. Türkiye nin en büyük kömür havzası olan Afşin-Elbistan linyitinin 7088 kJ/kg olarak hesaplanan kimyasal ekserjisinin ülkedeki diğer sahalar içerisinde en düşük değere sahip linyitlerden biri olduğu bulunmuştur. Kazan, tüm çıkış gücü seviyelerinde kömürle sağlanan ekserjinin %50 sinden fazlasını kullanmakta ve toplam ekserji yıkımının %70 nin fazlasından sorumlu olmaktadır. Santralin enerji ve ekserji veriminde belirsizliğe yol açan faktörler arasında en önemlileri, sırasıyla, kömürün kalorisi, elektrik çıkışının akım-gerilim trafosundaki ölçümü ve kömürün debisindeki belirsizliktir. Termoekonomik hesaplar ve optimum çalışma koşullarını belirlerken bir değere indirgenmiş elektrik üretim maliyetleri-Levelized Cost of Electricity (LCOE) sınır şartı olarak kullanılmıştır. Türbinlerin ürettiği elektriğin birim maliyetini LCOE ye eşitleyen ve belirli bazı kabullerle her noktadaki maliyeti belirleyen iki farklı yaklaşım karşılaştırılmıştır.