Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Öğrenci: ÜMİT SAHRANÇ
Danışman: FATMA ABİDE GÜNGÖR AYTAR
Özet:Bu çalışmanın genel amacı, üniversite öğrencilerinin genel öz-yeterlik algısı, durumluk kaygı, stres kontrol değerlendirmesinin ekzojen değişkenler ve yaşam doyumu aracı (mediator) değişken olarak ele alınıp akış deneyimiyle ilişkisini betimleyen bir model tanımlamaktır. Araştırmanın çalışma grubu 2005-2006 Egitim-Öğretim Yılı Bahar Döneminde Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Çocuk Gelişimi ve Okul Öncesi Öğretmenliği, Edebiyat Öğretmenliği, Felsefe Grubu Öğretmenliği, İngilizce Öğretmenliği, Kimya Öğretmenliği, Matematik Öğretmenliği, Egitimde Psikolojik Hizmetler, Sınıf Öğretmenliği ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği anabilim dallaaracıda öğrenim görmekte olan 715 öğrenciden oluşmakla birlikte, 198 erkek ve 473 kız öğrenci olmak üzere 671 öğrenciden tam veri elde edilmıştir. Bu nedenle çalışma grubu, 671 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılmak üzere öncelikle açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına gore tatminkar faktör yüklerine sahip tek boyutlu bir akış ölçeği geliştirilmıştir. Ölçeğin güvenirlik katsayisinın tatmin edici düzeyde olduğu belirlenmistir. Bununla birlikte araştirmada kullamlmasi planlanan diger ölçeklerin de açımlayıcı faktör analizleriyle güvenirlik katsayilari hesaplanmış; tüm ölçeklerin psikometrik değerlerinin tatmin edici düzeyde oldugu belirlenmistir. Araştırmada akış ölçeği, kontrol değerlendirme ölçeği, durumluk kaygı ölçeği ve genel öz-yeterlik algısı ölçekleri 2005-2006 Bahar Dönemi ara-sinavlar zamanında, sınav sonrasında uygulanmış, veriler SPSS 13.0 ve LISREL 8.30 programlarıyla analiz edilmıştir. Araştırmada genel öz-yeterlik, stres kontrolü ve durumluk kaygının ekzojen değişken, yaşam doyumu aracı değişken ve akış deneyimi endojen değişken olarak tamamlandığı hipotez bir model oluşturulmuş ve söz konusu hipotez modelin gözlenen verilere (doymuş modele) uygunluğu test edilmiştir. Oluşturulan hipotez model, herhangi bir alternatif model gerektirmeksizin, gözlenen verilerle yüksek düzeyde uyum göstermıştir. Bununla birlikte hipotez model doymuş modelle uyumlu olmasına karşın, nihai model katsayıları düşük düzeyde olduğu görülmüştür. Genel öz-yeterlik değişkeni, yaşam doyumu ve akış deneyimini doğrudan ve olumlu yönde etkilemektedir. Genel öz-yeterlik değişkeni, akış deneyimini yaşam doyumu üzearacıden dolaylı ve olumlu yönde etkilemektedir. Genel öz-yeterlik ve stres kontrol degerlendirmesi değişkenleri arasında olumlu yönde bir ilişki bulunmaktadır. Stres kontrol degerlendirmesi degişkeni, yaşam doyumu ve akiş deneyimi degişkenlearacıi doğrudan ve olumlu yönde etkilemektedir. Stres kontrol degerlendirme degişkeni, akiş deneyimi degişkenini, yaşam doyumu degişkeni uzearacıden dolayh olarak ve olumlu yönde etkilemektedir. Durumluk kaygi degişkeni, yaşam doyumu ve akiş deneyimi degişkenlerini doğrudan ve olumlu yönde etkilemektedir. Durumluk kaygi degişkeni, akiş deneyimi degişkenini yaşam doyumu degişkeni uzerinden dolayh olarak ve olumlu yönde etkilemektedir. Durumluk kaygi degişkeni, Akiş Kuraminda ongoruldugu uzere, akiş deneyiminin zitti bir duygu durumu olarak degil, duşuk düzeyde olmakla birlikte, akiş deneyimine doğrudan ve olumlu yönde etkilemektedir. Yaşam doyumu degişkeni akiş deneyimini doğrudan ve olumlu yönde etkilemektedir.