Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: SARA SAMUR ERGÜVEN
Eş Danışman: ERTAN ALİ DELİLBAŞI, BERRİN IŞIK
Özet:Nitröz oksidin diş hekimliği işlemleri esnasında bilinçli sedasyon amacıyla kullanımı yaygın bir yaklaşım olmasına rağmen, kognitif fonksiyonlar üzerine etkileri yeterince aydınlatılmamıştır. Bu araştırma nitröz oksit/oksijen kombinasyonu uygulamasının kognitif fonksiyonlar üzerine olan etkisinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu klinik araştırma, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Değerlendirme Kurulu ndan ve T.C. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü nden onay alınmasını takiben gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya diş tedavisine yönelik minimal düzeyde kaygı duyan, 22-31 yaş aralığında, ASA I. sınıf 40 olgu yazılı onay alınmasını takiben dahil edilmiştir. Olgularda %40 nitröz oksit/oksijen kombinasyonu inhalasyonu aracılığıyla (Relaxodent AMS, İskitler, Ankara, Türkiye) bilinçli sedasyon gerçekleştirilmiştir. Kognitif fonksiyonların değerlendirilmesi amacıyla Sayı Dizisi, Simge Kodlama, Nelson El Tepki ve Parmak Vurma psikometrik testleri sedasyon uygulaması öncesi, sedasyon esnasında ve derlenme dönemi sonrasında olmak üzere üç kez uygulanmıştır. Tüm uygulamalar süresince klinik monitörizasyona ek olarak; nabız oksimetresi (Fingertip Pulse Oximeter, Digipox) ile elektromekanik monitörizasyon yapılmıştır. Sedasyon uygulamaları hiç bir olguda ciddi bir komplikasyon ile karşılaşılmadan başarıyla tamamlanmıştır. Bu çalışmanın sonuçları; %40 nitröz oksit/oksijen kombinasyonu uygulaması sırasında kognitif fonksiyonların etkilendiğini; ancak kognitif fonksiyonların büyük bir kısmına ilişkin derlenmenin uygulama sonrası 15.dk. da gerçekleştiğini göstermektedir. Bununla birlikte SKT daki şekillerin bozuk ve anlamda kaymayı içerecek şekilde kodlanmasına ilişkin motor kayıp değerlerinin uygulamadan 15 dk. sonraki dönemde, uygulama öncesi döneme göre daha fazla motor kayıpla ilişkili şekilde ifade edilmesi, ince motor fonksiyonlara yönelik yetilerin tam olarak düzelmediğini göstermektedir. Yan etkilerden hipnotik etkiler ve izolasyon hissi bulgularının da uygulama sonrası 15.dk. da izlenmesi ince motor becerilerdeki yeti kaybının devam ettiğini destekleyen bir bulgudur. Bu sonuç hastalara dikkat gerektiren işlerden kaçınmaları konusunda bilgi verilmesi açısından önemlidir. Kognitif fonksiyonların ve ince motor faaliyetlerin ölçüldüğü duyarlılığı ve seçiciliği yüksek testlerle derlenme sonrası daha uzun periyodu içeren çalışmaların yapılması faydalı olabilir.