Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şeyma MUTLU
Danışman: Meral Boşnak Güçlü
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Primer siliyer diskinezi (PSD) siliya yokluğu veya fonksiyon bozukluğunun mukosiliyer temizlemenin bozulmasına, tekrarlayan göğüs enfeksiyonlarına yol açan genetik, heterojen bir hastalıktır. Hastalarda pulmoner ve ekstrapulmoner etkilenimler görülmektedir fakat literatürde değerlendiren çalışma sayısı sınırlıdır. Çalışmamızın amacı PSD hastalarında solunum fonksiyonları, solunum kas kuvveti ve enduransı, üst ve alt ekstremite fonksiyonel egzersiz kapasitesi, kas oksijenizasyonu, kas kuvveti, denge, fiziksel aktivite seviyesi ve yaşam kalitesini değerlendirmek ve sağlıklılarla karşılaştırmaktı. Çalışmamızda 27 PSD hastası ve 26 sağlıklı karşılaştırıldı. Hastaların %FVC, %FEV1, FEV1/FVC, %PEF, %FEF25 75, 6-DYT mesafesi, üst ve alt ekstremite kas kuvveti (%), Y denge testi sağ ve sol alt ekstremite posteromedial ve posterolateral ölçüm değerleri ile sol alt ekstremite posteromedial ve posterolateral uzanma mesafeleri, 6-12 yaş, 13-17 yaş hastalarda ve 6-12 yaş hasta çocukların ailelerinde yaşam kalitesi puanları istatistiksel anlamlı olarak sağlıklılardan daha azdı (p<0,05). Hastaların 6-DYT sırasında ölçülen kuadriseps femoris ΔSmO2ort daha fazla, deltoid istirahat SmO2 ise azdı (p<0,05). Hasta ve sağlıklı çocukların MİP, MEP, solunum kas enduransı, 6-PBRT halka sayısı, kuadriceps femoris ve deltoid kas oksijen satürasyonları ve total hemoglobin seviyeleri, statik postüral stabilite indeksleri, Y denge testin bazı parametreleri ve fiziksel aktiviteleri benzerdi (p>0.05). Hasta çocukların solunum fonksiyonları kötüleşmiş, üst ve alt ekstremite kas kuvveti, alt ekstremite fonksiyonel egzersiz kapasitesi azalmış ve dinamik dengesi azalmıştı. Yaşam kalitesi ölçeğinin bazı alt parametreleri etkilenmişti. Hasta ve sağlıklıların çoğunluğu inaktifti ve solunum kas enduransları benzer şekilde azalmıştı. Hastaların inspiratuar ve ekspiratuar kas kuvveti, üst ekstremite egzersiz kapasitesi ve statik dengesi korunmuştu. Hastaların alt ekstremite submaksimal aktivite kas oksjien satürasyonu azalması daha fazla, üst ekstremite istirahat kas oksijen satürasyonu ise daha azdı. Primer siliyer diskinezi hastası çocuklar en erken dönemde rehabilitasyon açısından değerlendirilmeli ve kardiyopulmoner rehabilitasyon uygulamalarının etkileri araştırılmalıdır.
Anahtar Kelimeler : Primer siliyer diskinezi, Üst ekstremite egzersiz kapasitesi, Kas oksijenizasyonu, Denge, Fiziksel aktivite