Koroner arter bypass greft cerrahisi uygulanan hastalarda erken mobilizasyon sonrası ortostatik hipotansiyon ve ortostatik intolerans görülme sıklığının belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BELMA AY

Danışman: Hülya Bulut

Özet:

Bu araştırma, koroner arter bypass greft cerrahisi uygulanan hastalarda erken dönem mobilizasyon sonrası gelişen ortostatik hipotansiyon ve ortostatik intolerans sıklığının belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Özel Ankara Güven Hastanesi ve Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi kalp damar cerrahisi yoğun bakım ünitelerinde ameliyat sonrası yatmakta olan 108 hasta oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen anket formu kullanılmıştır. Araştırmada hastaların ameliyat sonrası erken dönemde mobilizasyon aşamalarındaki hemodinamik verileri ile ameliyat öncesi hemodinamik verileri karşılaştırılarak ortostatik hipotansiyon gelişme sıklığı belirlenmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Independent sample t-testi, Ki-kare testi, Mann-Whitney U testi ve Paired Samples t testi kullanılmıştır. Hastaların %72,2' sini erkek hastalar oluşturmuş ve beden kitle indeksleri kilolu (28,14 ± 4,70) olarak saptanmıştır. Hastalar ameliyat sonrası 19,23 ± 3,08 saat sonra mobilize olmuşlardır. Ameliyattan bir saat önceki veriler ile mobilizasyon aşamaları verileri karşılaştırılması sonucunda mobilizasyonun tüm aşamalarında sistolik kan basıncında ve diyastolik kan basıncında anlamlı düşmeler izlenirken kalp hızında anlamlı artış izlenmiştir (p<0,001). Hastalar mobilize olurken sıklıkla mobilizasyon sürecinin 2. aşamasında intolerans belirtileri (%26,9) tanımlamışlardır. İstatistiksel olarak ortostatik hipotansiyon gelişen ve gelişmeyen hastalarda ortostatik intolerans görülme sıklığının benzer olduğu saptanmıştır (p=0,269). Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, sağlık personelinin erken mobilizasyon sonrası gelişen ortostatik hipotansiyon ve ortostatik intolerans farkındalığının arttırılması, hastaların yazılı bir protokole göre mobilize edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Erken Mobilizasyon, Yoğun Bakım Ünitesi, Kalp Damar Cerrahisi, Ortostatik Hipotansiyon, Ortostatik İntolerans, Kalp Damar Cerrahi Hemşireliği