Kosova'da ilköğretim ikinci kademedeki Türk öğrencilerin yazılı anlatım becerileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: OSMAN ÖZDEMİR

Danışman: NECATİ DEMİR

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Kosova'da devlet okullarının ilköğretim ikinci kademesinde Türkçe eğitim gören öğrencilerin yazılı anlatım becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesidir. Bu tez 2012 yılı Mayıs ayında yapılan bir ön çalışma ve 2013 yılı Şubat ve Nisan ayları arasında 2 aylık bir ana uygulama ile oluşturulmuştur. Teze ilişkin çalışmalar; Priştine, Prizren ve Mamuşa'da toplam 5 ilköğretim okulunda yapılmıştır. Kosovalı Türk öğrencilerin yazılı anlatım becerilerini ölçmek amacıyla Kosova'da ilköğretim ikinci kademede verilen Türkçe dersi kazanımlarından yola çıkılarak bir Yazılı Anlatım Dereceli Puanlama Anahtarı oluşturulmuştur. 19 maddeden oluşan analitik rubrik şeklinde hazırlanan bu ölçme aracı ile 228 öğrencinin yazılı anlatım örnekleri incelenmiştir. Bunun sonucunda Kosovalı Türk öğrencilerin başarı düzeylerinin düşük olduğu konuların yazıya uygun ve etkili bir başlık yazılması, konuya uygun, etkileyici bir giriş bölümü oluşturulması, sayfa düzenindeki boşlukların standart ölçülere göre düzenlenmesi, çeşitli anlatım yöntemlerinin kullanılarak anlatımın başarıyla zenginleştirilmesi konuları olduğu belirlenmiştir. Buna karşın, Kosovalı Türk öğrencilerin başarı düzeylerinin daha yüksek olduğu konular ise standart bir Türkçe ile yazma, düzenli ve okunalı el yazısı ile yazma, metinde konunun bütünlük ve mantıksal tutarlılık içinde işlenmesi, noktalama işaretlerinin yerinde ve doğru kullanımı gibi konuları olduğu gözlemlenmiştir. Bu sonuçlar çerçevesinde Kosova'daki Türkçe dersinin daha etkili hale getirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur. Bu tez çalışmasında ayrıca Kosova'da Türk dilinde verilen eğitim, Colinn Baker'ın İki Dilli Eğitim Modelleri çerçevesinde değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmede Kosova'daki Türkçe Eğitim iki dilli eğitim modellerinden hiçbirine uymamasına karşın verilen eğitimin bu modellerden zayıf formlu Tek Yabancı Dil ile Öğretim modeline yakın olduğu tespit edilmiştir. İlaveten, Kosova'daki Türkçe eğitiminin mevcut durumu da ele alınarak bu konudaki sorunlara yönelik çözüm önerileri de sunulmuştur.