IEC standartlarına uygun akım transformatörü tasarımı ve tasarım kriterleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: YUSUF KÜRŞAT EKİZ

Danışman: NURSEL AKÇAM

Özet:

Akım ve gerilim ölçü transformatörleri elektrik enerjisinin üretim, iletim ve dağıtım işlemlerinde, akım ve gerilim genliklerinin belirlenmesine yardımcı olduğu kadar, enerji sisteminin korunmasına ve satılan enerjisinin faturalanmasında da büyük önem arz ederler. Enerjinin ölçülmesinde ve faturalandırılmasında en önemli faktör çoğu zaman akım bilgisidir. Sistemdeki akımın genlik veya açısal olarak yanlış ölçülmesi, sistemde yapılması gereken uygulamaların yanlış zamanda ve doğru olmayan şekilde devreye girmesine neden olur. Bunun yanında yanlış ölçülen akım hatalı faturalandırmalara yol açar. Sistemdeki akım ve gerilim bilgilerinin doğru şekilde ölçülmesi ve sistemdeki verimliliğinin maksimum olması için ölçü transformatörleri tasarım kriterlerinin doğru şekilde anlaşılması gerekir. IEC standartları ölçü transformatörü tasarımı için gerekli olan tüm teknik özellikleri standart olarak belirlemiştir. Bu standartlarda verilen kriterleri göz önünde bulundurarak ihtiyaca uygun akım transformatörünün karakteristikleri belirlenmelidir. İhtiyaç duyulandan fazla talep edilen akım transformatörü karakteristikleri, transformatörün boyut ve maliyet olarak fazla olmasının yanı sıra sistemde istenilen işlevleri yerine getirememesine neden olabilir. Bu çalışmada, akım transformatörünün IEC standartlarında yer alan tasarım kriterleri incelenerek, talep edilebilecek teknik özelliklere uygun en optimum akım transformatörü tasarımının nasıl yapılabileceği gösterilmiştir. İhtiyaçtan fazla talep edilen teknik özelliklerin transformatör tasarımına etkisi ve sistemde ne gibi sonuçlara yol açabileceği incelenmiştir. Gereğinden fazla seçilen yük değerinin, akım transformatörünün performansına ve maliyetine nasıl etki ettiği incelenmiştir.