Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA BÜŞRA BENGÜBOZ
Danışman: İlke Keser
Özet:
Bu çalışmanın amacı ilk defa kemoterapi uygulanan kolon kanseri tanılı hastalarda, 12 hafta
süresince evde uygulanan fizyoterapi programının toksisite, kas kuvveti ve enduransı, denge ve duyu
üzerine etkisini incelenmesidir. Çalışmaya Gazi Üniversitesi Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümü’ne
başvurarak kolon kanseri tanısı almış ve adjuvan kemoterapi (FOLFOX, XELOX) uygulanmasına
karar verilen 14 hasta dahil edildi. Hastalar randomize olarak müdahale (n:7) ve kontrol (n:7) olarak
ayrıldı. Kontrol grubundaki hastalara kemoterapi dönemine yönelik bilgilendirme yapıldı. Müdahale
grubuna buna ek olarak egzersiz ve yürüyüş, denge ve duyu eğitimi verildi. Hastalar her hafta düzenli
olarak fizyoterapist tarafından telefonla aranarak takip edildi. Hastalar ilk kemoterapi küründe ve 12.
haftadaki değerlendirildi. Hastaların kas kuvveti ve enduransı, hafif dokunma- derin basınç ve iki
nokta ayrımı duyuları ve denge değerlendirmeleri sırası ile manuel kas testi, 30sn kalk otur testi,
Semmes Weinstein Monoflaman testi (SMWT) ve esteziometre, tek ayak üzerinde durma testleri ile
değerlendirildi. Her kürde kemoterapiye bağlı semptomları, toksisiteyi ve kan değerleri sırasıyla,
“Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği”(MSDÖ), “NCI-Olumsuz Olaylar için Ortak
Terminoloji Kriterleri (CTCAE) Version 5.0” ve rutin takip için alınan kan analizleri kaydedildi.
Müdahale ve kontrol gruplarında sırasıyla ortanca yaş değerleri 59 (45-66)yıl; 63 (55-74)yıl, idi.
MSDÖ değerinde grup, zaman, grupların zamana göre kontrol grubundaki artış anlamlı olarak tespit
edildi. Tedavi sonrasında diyare, bulantı, ağız kuruluğu, artralji ve yorgunluk müdahale grubunda
azalırken kontrol grubunda arttı. Ayrıca kontrol grubunda bilateral İliopsoas ve Quadriseps kaslarının
kuvvetindeki azalma ve müdahale grubunda bilateral İliopsoas kas kuvvetindeki artışın anlamlı
olduğu bulundu. 30 sn otur kalk ve tek ayak üzerinde durma testinde kontrol grubundaki azalmanın
anlamlı olduğu belirlendi. SMWT ve esteziometre değerleri kontrol grubunda el ve ayaklarda
belirlenen bölgelerde eşik değerleri artarak, duyu kaybı anlamlı olarak tespit edildi. Platelet
değerlerinde azalma zaman ve grup-zaman değişkenine göre anlamlı olarak tespit edildi (p<0,05).
Sonuç: Sınırlı verilere göre adjuvan kemoterapi döneminin ilk 12 haftasında uygulanan fizyoterapi
ev programının toksisiteye bağlı kemoterapi yan etkilerini azaltmada, kas kuvveti ve endurası, denge
ve duyu kaybını önleme üzerine olumlu etkiler oluşturabileceği görülmüştür.
Anahtar Kelimeler : Kolon Kanseri, Trombositopeni, Nötropeni, Anemi, Egzersiz