Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EVRİM CENGİZ
Danışman: Serkan Güneş
Özet:
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de prime time (Altın Saatler) olarak bilinen televizyon
kuşağında yayınlanan diziler arasında gösterilen reklamların içeriğini araştırmaktı. Bu
amaca bağlı olarak bu çalışma içerik analizi olarak dizayn edilmiştir. Bu bağlamda 24 Kasım
– 1 Aralık 2014 tarihleri arasında Türkiye’nin en çok izlenen 5 televizyon kanalında (ATV,
Fox TV, Kanal D, Show TV ve Star TV) Prime Time’da (20:00 - 22:59 (22:59 dâhil) saatleri
arasında) yayınlanan diziler içinde gösterilen toplam 2481 reklam içerik olarak analiz
edilmiştir. Çalışmanın sonuçları göstermiştir ki reklamlar içerikleri olarak birbirlerinden
oldukça farklıdır. Aynı zamanda sektör bazında değerlendirildiğinde de reklam içeriklerinin
birbirlerinden oldukça farklı olduğu gözlemlenmiştir. Sonuçlara göre, en çok reklam gıda
sektörü tarafından verilmiştir. Bunu, ev ürünleri ve mobilya sektörü, otomotiv, alışveriş
siteleri, bankacılık ve finans sektörleri takip etmektedir. En az reklam ise sağlık sektörü
tarafından verilmiştir. Sonuçlar aynı zamanda reklamların bilgi verici olup olmamalarına
göre de değerlendirilmiştir. Bu noktada yine Resnik ve Stern’in (1977) çalışması baz
alınmıştır. Bu çalışmada ise en az bir reklam kriterine sahip olan reklamlar tüm reklamların
%41’ini, en az 2 kriterine sahip olan reklamlar tüm reklamların %36’sını, en az 3 kriterine
sahip olan reklamlar tüm reklamların %16’sını ve en az 4 kriterine sahip olan reklamlar tüm
reklamların %5’ini oluşturmaktadır. Buna göre çalışmayı oluşturan reklamların çok büyük
bölümü bilgi verici reklam kategorisindedir. Bu çalışmanın sektör bazında bulguları da
göstermiştir ki reklamların içerikleri ve bilgi verici olup olmaları da sektör bazlı olarak
değişmektedir. Bu çalışmaya göre en az ipucu elektronik ve teknoloji sektöründeyken en çok
ipucu inşaat sektöründe görülmüştür. Bu çalışmada aynı zamanda reklamlarda ünlü oyuncu
oynayıp oynamadığı da araştırılmıştır. Buna göre reklamların sadece belli bir bölümünde
(%14.5) ünlü oyunculara yer verildiği görülmüştür. Birçok reklamda ünlü oyuncu yer almasa
da, sektör bazında değerlendirildiğinde bazı sektörler için önemli bir kriter olduğu ortaya
çıkmıştır.