KAYNAKLI BİRLEİTİRMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNE KALICI GERİLMELERİN ETKİSİNİN DENEYSEL OLARAK BELİRLENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Bekir ÇEVİK

Danışman: YUSUF ÖZÇATALBAŞ

Özet:

Bu çalışmanın amacı, kaynaklı birleştirmelerde oluşan kalıcı gerilmelerin birleştirmenin mekanik özelliklerine etkisini aratırmaktır. Bu amaçla, Fe 37 kalite yapı çelişi lama malzemeler (50´10 mm ve 70´10 mm) kullanılmıştır. 70´10 alt lamaya yatay çekme presinde eksenel çekme yükü uygulanarak 91 N/mm², 148 N/mm², 194 N/mm² ve 222 N/mm²'lik farklı öngerilmeler oluturulmutur. Belirtilen öngerilmelere maruz alt lama üzerine yerletirilen 50´10 üst lama, bindirme köe kaynaı ile öngerilmeli lamaya birletirilmitir. Kaynaklı birletirme tamamlandıktan sonra alt lamalardaki öngerilme kaldırılmıtır. Bu sayede köe kaynaklı birletirmede farklı kalıcı gerilmeler oluturulmutur. Kaynaklı birletirmede oluturulan kalıcı gerilmelerin, birletirmenin mekanik özelliklerine etkilerini belirleyebilmek için çekme/makaslama deneyi uygulanmıtır. Ayrıca kaynak dikilerinde oluturulan kalıcı gerilmelerin analizi için fotoelastisite teknii uygulanmıtır. Vishay PALC 3 Photostress programı kullanılarak dikilerdeki kalıcı gerilmeler ölçülmütür. Kalıcı gerilmelerdeki artı, kaynaklı birletirmenin akma dayanımını ve % uzama miktarını düürmütür. Öngerilmesiz köe kaynak dikilerinde en yüksek akma dayanımı ve % uzama miktarı görülürken, 222 N/mm² öngerilmeli kaynaklı birletirmede minimum mekanik özellikler belirlenmitir.