Matematik öğretmen adaylarının gerçek hayat durumlarından matematiksel problem yazma ve çözme becerilerinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: HATİCE AYDIN

Danışman: AHMET ARIKAN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, her seviye ve yaştan öğrencilere her zaman açık bulunan, bakılan fakat çok fazla görülemeyen, matematik diliyle yazılmış kâinat kitabının (universe book) matematiksel okuryazarı haline getirmektir. Bu amaca ulaşmak içinde öğrencilere önce gerçek hayat durumlarından matematiksel problem yazma etkinlikleriyle, kâinattaki matematik gerçekliği keşfettirilip sonra da yazılan bu problemleri çözme etkinlikleriyle keşfedilen matematiksel gerçekliğin anlaşılması sağlanmaya çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları bir metropol üniversitesinin ortaöğretim matematik öğretmenliği dördüncü sınıf öğrencisi on dokuz kişidir. Veri toplama sürecinde iki adet toplu sınıf içi görüşme kayıtları, yedi adet odak grup/bireysel görüşme kayıtları, aktiviteler esnasında oluşturulan yazılı materyaller, BB Flash Back ekran kayıtları, sınıf içi video kayıtları, araştırmacının tuttuğu günlük notları, katılımcıların ödev CD kayıtları ve yazılı görüş notları kullanılmıştır. Veri analizleri sürecinde gömülü teoride (grounded theory) kullanılan tekniklerden açık kodlama, eksensel kodlama ve seçici kodlama tekniklerinden yararlanılmıştır. Verilerin açık ve seçici kodlama sürecinde NVivo 10 yazılım programından yararlanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda, araştırma sürecinde gerçek hayat-doğa resimleri ve durumlarından matematiksel problem yazma becerilerinin geliştirilmesi süreçlerini etkileyen faktörlerin neler olduğu belirlenmiş, bu süreçlerde öğrenmeyi sağlayan yeni bir öğretim modülü geliştirilmiş, bu modülde altı farklı öğrenme yaklaşımının aynı anda gerçekleştiği ortaya konulmuştur. Ayrıca bu süreçte öğretmen adaylarının gerçek hayat-doğa resimleri ve durumlarından matematiksel problem yazma süreçlerine karşı geliştirdikleri tutum ve davranışlar ortaya konulmuştur. Tüm bunlara ilave olarak uygulanan öğretim yönteminde teknoloji matematik eğitimine entegre edilmiş ve teknolojinin, matematik eğitimine entegre edildiğinde nasıl aracılık yaptığı ve katılımcıların teknoloji ile etkileşimlerinin nasıl olduğu da ortaya konulmuştur. Son olarak gerçek hayat-doğa resimleri ve durumlarından matematiksel problem yazma süreçlerinde yazılan problemlerin matematiksel alanları ve seviyeleri belirlenmiştir. Gerçekleştirilen uygulamalı çalışmalarda matematik öğretmen adaylarının gerçek hayat-doğa durumları ve resimlerinden matematiksel problem yazma ve bu problemleri çözme becerilerini kazandıkları bulgusuna ulaşılmıştır. Kazanılan bu becerilerin öğretmen adaylarında çevrelerine karşı olumlu matematiksel bakış açısı geliştirmelerine, matematiğe bakış açılarında değişikliklere, matematik eğitiminde teknoloji kullanımının önemini anlamalarına neden olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bu çerçevede elde edilen bulgular ve öneriler bireylerde matematiksel düşünme becerilerinin geliştirilmesine katkı sağlamaktadır.