Doğa kampı destekli eğitimin öğrencilerin çevre sorunlarına yönelik tutum, farkındalık ve davranışlarına etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZEHRA TUĞÇE ÖZGEL

Danışman: MUSTAFA AYDOĞDU

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Yapılan bu araştırma, nicel araştırma yöntemi kullanmayı gerektiren bir araştırmadır. Bu araştırmanın amacı; çevre sorunları işlenen çevre derslerinde kullanılan, doğa kampı destekli gezi-gözlem öğretim yöntemi (deney) ve geleneksel öğretim yöntemlerinin (kontrol) kullanıldığı grupların tutum, farkındalık ve davranışlarında anlamlı bir fark olup olmadığını araştırmaktır. Bu araştırmada ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Ortaokul 7. sınıf öğrencilerine çevre sorunlarına yönelik dersler doğa kampı destekli gezi-gözlem ve geleneksel öğretim yöntemiyle anlatılarak öğrencilerin çevre sorunlarına yönelik farkındalıkları, tutumları ve davranışları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı karşılaştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Ankara ili, sosyoekonomik düzeyi iyi olan bir özel okulda öğrenim gören 2 şubedeki 7. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Araştırma, deney grubunda 24, kontrol grubunda 24 öğrenci olmak üzere toplam 48 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Çalışmanın başlangıcında çevre sorunlarına yönelik farkındalık, tutum ve davranış ölçekleri her iki gruba da ön test olarak uygulanmıştır. Daha sonra deney ve kontrol gruplarında çevre sorunlarına yönelik işlenen dersler araştırmacı tarafından 1 hafta yürütülmüştür. Araştırmada katılımcıların çevreye ve çevre sorunlarına yönelik farkındalık düzeylerini belirlemek için Güven (2011) tarafından geliştirilmiş olan 44 maddelik çevre sorunlarına yönelik farkındalık ölçeği, 45 maddelik çevre sorunlarına yönelik tutum ölçeği ve 40 maddelik çevre sorunlarına yönelik davranış ölçeği kullanılmıştır. Uygulama sürecinde ise, çevre sorunları eğitimi 1 hafta boyunca deney grubuna öncelikle eğitimin verildiği Doğa Eğitimi Merkezi'nin tanıtımı yapılmıştır. Daha sonra Yıldız Dağları Biyosferi'nin tanıtımı, 7. Sınıf 'İnsan ve Çevre' ünitesi kapsamında, biyolojik çeşitliliğin tanımı ve önemi, doğayı koruma, çevre sorunlarının canlılara getireceği riskler ve alınması gereken önlemler, çevre sorunlarının şuan görmüş oldukları güzellikleri de yok edebileceklerinin anlatımı teorik bilgilerle açıklanmıştır. Kontrol grubuna ise 1 hafta boyunca çevre sorunlarına yönelik dersler öğrencilerin kendi okullarında işlenmiştir. Ders içeriği deney grubuyla aynı olup, 7. Sınıf 'İnsan ve Çevre' ünitesi kapsamında, biyolojik çeşitliliğin tanımı ve önemi, doğayı koruma, çevre sorunlarının canlılara getireceği riskler ve alınması gereken önlemlerin anlatımı teorik bilgilerle açıklanmıştır. Nicel verileri analiz etmek için SPSS 18 istatistik analiz programı kullanılmıştır. Doğa kampı destekli gezi-gözlem öğretim yöntemi (deney ve geleneksel öğretim yöntemlerinin (kontrol) kullanıldığı grupların ön test tutum, davranış ve farkındalık puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık görülmemiştir. Bu sonuç, grupların çalışma öncesi denk olduğunu göstermektedir. Doğa kampı destekli gezi-gözlem öğretim yöntemi (deney) ve geleneksel öğretim yöntemlerinin (kontrol) kullanıldığı grupların son test tutum, davranış ve farkındalık puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık görülmüştür. Bu fark deney grubu lehinedir.