Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nuriye DERTLİ
Danışman: NURGÜN KÜÇÜKBOYACI
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Ilex paraguariensis A. St.-Hil. (Aquifoliaceae) Güney Amerika da doğal olarak yetişen, 20 metreye kadar boylanabilen ve her mevsim yeşil kalan bir ağaçtır. Bitkinin kurutulmuş ve parçalanmış yapraklarından geleneksel yöntemlerle hazırlanan çay, Güney Amerika ülkelerinde değişik isimlerle bilinmekte ve ritualistik bir sunum eşliğinde yaygın olarak tüketilmektedir. Bununla birlikte bitkinin yapraklarından hazırlanan çay Mate çayı adıyla dünyanın pek çok yerinde de özellikle hayat kalitesini arttırmak için tonik amaçla, ayrıca selülite ve yaşlanmaya karşı yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bitkinin yaprakları İngiliz Bitki Farmakopesi nde Ilex ismiyle kayıtlıdır. Ülkemizde bitkinin kurutulmuş yaprakları mate adı altında açık veya paketlenmiş olarak satılmaktadır. Bu çalışmada, aktarlar tarafından satılan mate örneklerinin İngiliz Bitki Farmakopesi ne uygunluğunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle, morfolojik ve mikroskobik analizler, yabancı madde tayini, kurutmada kayıp tayini, bütün kül ve asitte çözünmeyen kül miktar tayinleri, suda çözünürlük tayini ve kafein'in tespiti için İnce Tabaka Kromatografisi (İTK) analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, aktarlardan alınan tüm örneklerin yabancı madde miktarı ve iki örneğin (Numune-2 ve Numune-6) asitte çözünmeyen kül miktar tayini haricinde tüm analizlerde farmakopeye uygun değerlerde olduğu görülmüştür.