Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANSU BOZAN DENİZ
Danışman: Zeynep Kurtulmuş
Özet:
Araştırmanın temel amacı okul öncesi dönem üstün yetenekli çocuklar ile normal gelişim gösteren çocukların sosyal beceri düzeyleri ve anne baba tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın çalışma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında bulunan İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü Bağımsız Anaokulu, Özel Bağımsız Anaokulu/Kolejlerde bulunan okul öncesi dönemdeki 50 üstün yetenekli çocuk ve 50 normal gelişim gösteren çocuk, öğretmenleri ve anne babalarından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, çocuklar ve ailelerinin özelliklerini belirlemek amacıyla “kişisel bilgi formu”, çocukların sosyal becerilerini belirlemek için Ömeroğlu vd. (2014) tarafından geliştirilen “okul öncesi sosyal beceri değerlendirme ölçeği” ve anne-baba tutumlarını belirlemek için Şendil ve Demir (2008) tarafından geliştirilen “ebeveyn tutum ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren çocukların anne babalarının daha çok otoriter tutum sergiledikleri, en az demokratik tutum sergiledikleri saptanmıştır. Benzer şekilde üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren çocukların arkadaşlık becerileri boyutunda en yüksek ortalamaya sahip oldukları, üstün yetenekli çocuklar başlangıç becerileri, normal gelişim gösteren çocuklar duygularını yönetme becerileri boyutunda en düşük ortalamaya sahip oldukları saptanmıştır. Üstün yetenekli çocukların ebeveyn tutumları ile sosyal beceri puanları arasında herhangi bir ilişki bulunmadığı görülmüştür. Normal gelişim gösteren çocuklar için başlangıç becerileri ile aşırı koruyucu tutum puanları arasında pozitif yönde orta düzeyde; arkadaşlık becerileri ve duygularını yönetme becerileri ile aşırı koruyucu tutumları arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Üstün yetenekli çocuklarda öğretmenin sosyal beceri konulu eğitim alıp almama durumunun, başlangıç becerileri, akademik destek becerileri, arkadaşlık becerileri ve duyguları yönetme becerilerinin anlamlı birer yordayıcısı olduğu görülmüştür. Ayrıca öğretmenin sosyal beceri konulu eğitim alıp almamasının yanında çocuğun iki kardeş olma durumu da başlangıç becerilerinin anlamlı yordayıcısı olduğu saptanmıştır. Normal gelişim gösteren çocukların ebeveynlerinin aşırı koruyucu tutum sergilemelerinin sosyal beceri ölçeğinin alt boyutlarından başlangıç becerileri ve akademik destek becerilerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Normal gelişim gösteren çocukların ebeveynlerinin aşırı koruyucu olmaları ve üç kardeş olma durumları arkadaşlık becerilerinin anlamlı birer yordayıcısıdır. Bu çocukların ebeveynlerinin aşırı koruyucu olmaları ve cinsiyetlerinin erkek olup olmaması sadece duyguları yönetme becerisinin anlamlı birer yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların ebeveyn tutumlarının üstün veya normal olma durumuna göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Başlangıç becerileri, akademik destek becerileri ve duygularını yönetme becerilerinin normal gelişim gösteren çocukların puanları üstün yeteneklilere göre anlamlı olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler : Üstün Yetenekli Çocuk, Normal Gelişim Gösteren Çocuk, Ebeveyn Tutumu, Sosyal Beceri