Anafartalar caddesinin kazanım stratejisinin koruma ve kullanım bağlamında belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşenur ÇITIR

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Özlem Sağıroğlu Demirci

Eş Danışman: Can Güngör

Özet:

Anafartalar Caddesi, Millî Mücadele ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında, Ankara’nın kalbi olan Ulus Meydanı ile kentin en önemli yerleşim ve yaşam alanlarından biri olan Samanpazarı’nı birleştiren ve bütünleştiren Uzun Çarşı’nın adıdır. İsmini Türk ordusunun Gelibolu yarımadasında kazandığı zaferlerden alan bu cadde Ulus Meydanı’ndan Samanpazarı’na kadar yaklaşık bir buçuk kilometre uzunluğundadır. Ankaranın tarihi kent merkezinin çeperinde bulunan bu cadde, koruma amaçlı planlama çalışmalarından etkilenerek pek çok yanlış uygulamaya sahne olmuş; planların yürürlükte olmadığı veya bir önceki plan sebebi ile uygulanamadığı dönemlerde değişim ve bozulmalar yaşamıştır. 1. Ulusal mimarlık akımının önemli yapılarını barındıran bu cadde, Ankara’nın başkent oluşunun akabinde en modern yapıların sıra ile yükseldiği, özel apartmanların ilk örneklerinin ortaya çıktığı belirli bir dönemin belgesi niteliğini taşımaktadır. Bu çalışma ile amaçlanan tarihin bir bölümüne ışık tutan mimari eserleri ile bir Açıkhava müzesi konumunda bulunan Anafartalar caddesinin, zaman içindeki değişim ve dönüşümünün tespit edilmesi ve bu dönüşümün kentsel gelişime etkisinin araştırılmasıdır. Bu bağlamda literatür araştırmasının akabinde alanda yapılan çalışma, öncelikli verileri oluşturmakta kullanılmış, elde edilen grafik veriler karşılaştırılarak, değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler : Kentsel koruma, Tarihi çevre, Koruma amaçlı imar planı, Modern mimarlık mirası, Restorasyon