Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Öğrenci: TUĞBA ESEN AKTAY
Danışman: ŞERİFE IŞIK
Özet:Araştırmada risk altındaki ortaöğretim 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin kendini toparlama güçleri çeşitli değişkenlere göre incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan ve ayrıca örseleyici yaşantılar geçirmiş İstanbul ili Maltepe ilçesindeki ortaöğretim okullarında okumakta olan ve veri toplama araçlarını yanıtlamayı kabul eden öğrenciler oluşturmuştur. Ölçekler 468 öğrenciye uygulanmış, risk faktörleri belirleme listesinde yoksulluğun yanında ikinci bir risk faktörü olarak erken doğmuş olma, sınıf tekrarı yapma, anne veya babası suç işleme, ebeveynlerinden birinde süreğen hastalık olması, yeterli sağlık hizmeti alamıyor olma, ailede özel eğitime muhtaç bireyin var oluşu, alkol ve uyuşturucu madde kullanan arkadaş çevresine sahip olma, okurken çalışmak zorunda olma, yaşadığı çevrede şiddet, terör, hırsızlık vb. yoğun sorunların var olması veya okula devamsızlık gün sayısının fazla olması seçeneklerinden en az birini daha işaretleyen 60 kız, 58 erkek toplam 118 öğrenci örneklem olarak alınmıştır. Bu araştırma kapsamında, öğrencilerin kendini toparlama güçlerinin ölçmek için veri toplama aracı olarak California Yılmazlık Değerlendirme Ölçeği (Lise Versiyonu), Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Risk Faktörleri belirleme Listesi ve Kişisel Bilgi Formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenini öğrencilerin kendini toparlama güçleri, bağımsız değişkenlerini ise cinsiyet, sağ ya da ölü oluşu, ayrı ya da birlikte oluşu, akademik başarı, kardeş durumu, aile dışında akrabalardan sosyal destek alma durumu, yakın arkadaş durumu, yaşanan örseleyici yaşantılar oluşturmuştur. Bu araştırma betimsel-survey yöntemine göre yapılmıştır. İstatistiksel analizler için önce örneklemin normal olup olmadığı Levene F testi ile kontrol edilmiş ve anlamlı farkın elde edilmesi durumunda parametrik olmayan test istatistikleri kullanılmıştır. Buna göre normal dağılım elde edilmeyen durumlarda ilişkisiz örneklemlerdeki ikili gruplar arasındaki puan farkını test etmek için Mann Whitney U-testi, ikiden fazla gruplar için de Kruskal Wallis H- testi kullanılmıştır. Normal dağılım olduğu görülen gruplar arasındaki puan farklarının anlamlılığını test etmek için de ikili gruplarda bağımsız gruplar için t-testi, ikiden fazla gruplarda tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve farkın anlamlı çıkması durumunda farkın hangi gruplar arasında olduğunu görmek için başvurulan post-hoc testlerinden duyarlılığı yüksek olan Scheffe testi kullanılmıştır. Kendini toparlama gücü puanlarının sosyal destek puanları ile olan ilişkisini görmek ve ilişkili olan bağımsız değişkenlerin kendini toparlama gücünü yordayıp yordamadığını test etmek için çok yönlü doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler kendini toparlama gücü puanları üzerinde ailenin birlikte veya ayrı oluşunun, okul içi etkinliklere katılımın, akademik başarının ve Kendini toparlama gücü puanları ile algılanan sosyal destek boyutları arasındaki ilişkin incelenmesi sonucunda sosyal destek boyutları arasında anlamlı bir ilişki vardır. Sosyal destek boyutları arasında göreli önem sırasında okuldaki koruyucu ilişkiler ve yüksek beklentiler ve arkadaş grubundaki koruyucu ilişkiler hariç diğer alt ölçeklerde önem sırasında önceliği ailenin aldığını görüyoruz. Bu sonuç genel olarak kendini toparlama gücünün gelişmesinde aile desteğinin öneminin altını çizmektedir. Ayrıca kendini toparlama gücü ile cinsiyet değişkeni incelendiğinde toplam puanda anlamlı bir fark ortaya çıkmamış ancak tüm alt ölçek puanlarında kızlar erkeklerden daha yüksek puan almışlardır. Aile dışında destek alınan akrabalarının oluşu, kardeşe sahip olmakla ve sahip olunan kardeş sayısı, yakın arkadaş sayısının kendini toparlama gücü puanı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür.