YALIN ÜRETİM VE ÖZEL KISITLI BEKLEMESİZ AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME: SAVUNMA SANAYİNDE BİR UYGULAMA


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hatice VURĞUN KOÇ

Danışman: Ertan Güner

Özet:

Bu tez çalışması, yalın üretim teknikleri ile yüksek çeşit düşük hacimli siparişe göre proje tipi üretim yapan bir savunma sanayi firmasının üretim hattının çizelgelenmesi problemine odaklanmıştır. Çalışmanın amacı müşteri talebinin zamanında karşılanamaması problemine yönelik yalın bir üretim hattının kurulması ve bu hatta üretilecek farklı ürün tiplerinin farklı çevrim sürelerine sahip olması nedeniyle ortaya çıkabilecek iş akışı ve ara stok dengesizliklerine akış tipi çizelgeleme yaklaşımı ile çözüm önermektir. Beklemesiz orantılı parti bölmeli permütasyon akış tipi çizelgeleme probleminin varsayımları ile yalın üretim felsefesinin temelleri bütünleştirilerek karışık tam sayılı doğrusal programlama modeli önerilmiştir. Üretim hattı verimliliğini artırmak amacıyla amaç fonksiyonu olarak enbüyük tamamlanma zamanının enküçüklenmesi dikkate alınmıştır. Model GAMS Studio yardımıyla kodlanmış ve CPLEX çözüm aracı ile çözülmüştür. İş sayısının 6 ile 90, istasyon sayısının 2 ile 7 arasında değiştiği 90 adet problem için bir deney tasarımı yapılmış, modelin çözüm performansı işlem süresi açısından analiz edilmiştir. Ayrıca bir savunma sanayi firmasının gerçeğe yakın verileri kullanılarak Deming Döngüsü’ne (planla, uygula, kontrol et, önlem al) dayalı bir uygulama çalışması yapılmıştır. Çalışma sonucuna göre yalın üretim ve çizelgeleme yaklaşımlarının birlikte kullanılması ile aylık üretim miktarının mevcut uygulamaya göre iki kattan fazla artabileceği, üretimde gerekli personel sayısının yarıya yakın azalabileceği görülmüştür. Ayrıca üretimde itme sisteminden çekme sistemine geçilmesiyle üretim hızının artacağı, üretim içi stokun önemli miktarda azalarak maliyet tasarrufu sağlanabileceği ve nihayetinde ihtiyaç duyulan alanın da azalacağı belirlenmiştir. Sonuç olarak, ilk kez bu tezde yalın dönüşüm ve çizelgeleme yöntemlerinin bütünleşik bir şekilde kullanılabileceği ve beş farklı üretim ortamının (beklemesiz, orantılı, parti bölmeli, permütasyon akış, yüksek çeşit düşük hacimli üretim) birlikte ele alındığı bir uygulama çalışması gerçekleştirilmiştir.