Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hatice VURĞUN KOÇ
Danışman: Ertan Güner
Özet:
Bu tez çalışması, yalın üretim teknikleri ile yüksek çeşit düşük hacimli siparişe göre proje
tipi üretim yapan bir savunma sanayi firmasının üretim hattının çizelgelenmesi problemine
odaklanmıştır. Çalışmanın amacı müşteri talebinin zamanında karşılanamaması problemine
yönelik yalın bir üretim hattının kurulması ve bu hatta üretilecek farklı ürün tiplerinin farklı
çevrim sürelerine sahip olması nedeniyle ortaya çıkabilecek iş akışı ve ara stok
dengesizliklerine akış tipi çizelgeleme yaklaşımı ile çözüm önermektir. Beklemesiz orantılı
parti bölmeli permütasyon akış tipi çizelgeleme probleminin varsayımları ile yalın üretim
felsefesinin temelleri bütünleştirilerek karışık tam sayılı doğrusal programlama modeli
önerilmiştir. Üretim hattı verimliliğini artırmak amacıyla amaç fonksiyonu olarak enbüyük
tamamlanma zamanının enküçüklenmesi dikkate alınmıştır. Model GAMS Studio
yardımıyla kodlanmış ve CPLEX çözüm aracı ile çözülmüştür. İş sayısının 6 ile 90, istasyon
sayısının 2 ile 7 arasında değiştiği 90 adet problem için bir deney tasarımı yapılmış, modelin
çözüm performansı işlem süresi açısından analiz edilmiştir. Ayrıca bir savunma sanayi
firmasının gerçeğe yakın verileri kullanılarak Deming Döngüsü’ne (planla, uygula, kontrol
et, önlem al) dayalı bir uygulama çalışması yapılmıştır. Çalışma sonucuna göre yalın üretim
ve çizelgeleme yaklaşımlarının birlikte kullanılması ile aylık üretim miktarının mevcut
uygulamaya göre iki kattan fazla artabileceği, üretimde gerekli personel sayısının yarıya
yakın azalabileceği görülmüştür. Ayrıca üretimde itme sisteminden çekme sistemine
geçilmesiyle üretim hızının artacağı, üretim içi stokun önemli miktarda azalarak maliyet
tasarrufu sağlanabileceği ve nihayetinde ihtiyaç duyulan alanın da azalacağı belirlenmiştir.
Sonuç olarak, ilk kez bu tezde yalın dönüşüm ve çizelgeleme yöntemlerinin bütünleşik bir
şekilde kullanılabileceği ve beş farklı üretim ortamının (beklemesiz, orantılı, parti bölmeli,
permütasyon akış, yüksek çeşit düşük hacimli üretim) birlikte ele alındığı bir uygulama
çalışması gerçekleştirilmiştir.