Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DERYA DENİZ ERCAN
Danışman: Leyla Açık
Özet:
Bu çalışmada, tüp bebek tedavisi sonucunda iyi/ zayıf morfolojiye sahip embriyo geliştiren oositlerin kümülüs hücrelerinde, versikan (VCAN), prostaglandin-endoperoksit sentetaz 2 (PTGS2), inositol-trifosfat 3-kinaz A (ITPKA) genlerinin ifade seviyeleri incelenmiştir. Artmış ya da azalmış gen ifadesinin, embriyo morfolojisi ve tedavi sonuçları ile karşılaştırılarak, potansiyel gebelik olasılığını değerlendirebilecek bir biyobelirteç araştırılması hedeflendi. Çalışmaya Gazi Üniversitesi Tüp bebek Merkezine gebelik istemi ile başvuran 20 açıklanamayan infertil hasta dâhil edildi. Tüp bebek tedavisi ile kontrollü ovaryen hipersitümülasyon yapılarak elde edilen oositlerin kümülüs hücreleri toplanarak donduruldu. Tedavi boyunca gelişen en kaliteli embriyolar hastaya transfer edildi. Transfer sonrası 12. günde serumda β-hcg seviyesi ölçülerek gebelik sonucu değerlendirildi. Hastaların geliştirdiği en kaliteli/zayıf morfolojiye sahip embriyoların gelişimini sağlayan oositin kümülüs hücreleri çözülerek RNA izolasyonu yapıldı ve qPCR ile ilgili genlerin ifade seviyeleri değerlendirildi. Tedavi sonucunda hastaların geliştirdikleri en iyi kaliteli embriyo ile en zayıf kaliteli embriyoların kümülüs hücrelerindeki ITPKA (p-value = 0.11), VCAN (p-value = 0.78), PTGS2 (p-value = 0.19) gen ifade seviyelerinde anlamlı bir farklılık gösterilmemiştir (p değeri < 0,005 anlamlılık düzeyi). Transfer edilen iyi kaliteli embriyoların kümülüs hücrelerinde ilgili genlerin ifadesi ile gebelik sonuçları karşılaştırıldığında, ITPKA geninin ekspresyonunda anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Kümülüs hücrelerinde VCAN geninin ifade seviyesi ise daha yüksek bulundu, ancak istatistiksel olarak anlamlı değildi (p= 0.10). PTGS2 geninin ekspresyon seviyesi, gebe olmayan gruba göre gebe olan grupta önemli ölçüde artmıştı (p= 0.01; anlamlılık düzeyi p> 0.05). Gebe olanlar hastaların iyi kaliteli embriyolarının kümülüs hücrelerinde PTGS2 geninin ifadelenmesi, gebe olmayanlara göre 3,18 kat arttı. Bulgulara göre gen ekspresyonundaki 3,18 kat artış, gebelik tahmininde biyobelirteç olarak kullanılabilir. Bu sayede tüp bebek tedavisindeki başarı oranının artırılabileceği düşünülmektedir.