Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TEMEL EĞİTİM ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KÜBRA ENGİN
Danışman: Serap Demiriz
Özet:
Teknolojinin gelişmesi ve sanayileşme ile yaşam tarzında oluşan değişimler insanların doğadan uzaklaşmasına sebep olmuştur. Doğada vakit geçirmek insanın sağlığı üzerinde olumlu etkilere sahipken doğadan uzaklaşma hastalıklara neden olmaktadır. Araştırmalar çocukların doğada vakit geçirmelerinin DEHB bulgularını azalttığını, stresle baş etme seviyelerini artırdığını, motor, denge ve konsantrasyon becerilerini geliştirdiğini ve çevresel davranışlarını artırdığını göstermiştir. Bu nedenlerle çocukların doğayla bağlantı kurmaya eğilim seviyelerinin ölçülmesi ve gerekli durumlarda bu eğilimi artırıcı müdahalelerde bulunulması önemlidir. Bu araştırmanın amacı, 60-72 aylık çocukların doğayla bağlantı kurmaya eğilimlerini ölçmek üzere bir ölçek geliştirmek ve bu yaş grubu çocukların doğayla bağlantı kurmaya eğilim seviyelerini bazı değişkenler açısından incelemektir. Araştırma, tarama modelinde nicel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara ili Altındağ, Çankaya ve Yenimahalle ilçelerinde MEB’e bağlı resmi anaokulları, anasınıfları ve 1. sınıflara devam etmekte olan 60-72 aylık 478 çocuk oluşturmaktadır. Veriler ebeveyninden onay alınan gönüllü çocuklar ile yüzyüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Ölçeğin geçerliliği kapsam ve yapı geçerliliği açısından değerlendirilmiştir. Kapsam geçerliliği için uzman görüşlerine başvurulmuş, yapı geçerliliği için madde toplam puan korelasyonu, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Madde toplam puan korelasyon değerleri 0,314-0,700 değerleri arasında, madde faktör yükleri 0,417-0,720 değerleri arasındadır. Doğrulayıcı faktör analizi
viii
sonucunda 2/sd (1,367) değerinin 5’in altında olduğu, CFI (0,925) ve TLI (0,918) değerlerinin 0,90’ın üzerinde ve RMSEA (0,036) değerinin 0,08’in altında olduğu görülmüştür. Açımlayıcı faktör analizi için yapılan ilk uygulamaya göre hesaplanan Heise ve Bohrnstedt’ın Ω güvenirlik katsayısı 0,904, doğrulayıcı faktör analizi için yapılan ikinci uygulamaya göre hesaplanan McDonald ω güvenirlik katsayısı 0,989, test-tekrar test güvenirliği için hesaplanan Pearson korelasyon katsayısı 0,852 olarak bulunmuştur. “60-72 Aylık Çocuklar İçin Doğayla Bağlantı Kurmaya Eğilim Ölçeği”nin 23 madde ve tek faktörden oluşan geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ölçek toplam puanlarının değişkenlere göre incelenmesine dair sonuçlar çocukların ölçekten aldıkları toplam puanların cinsiyet, ailenin aylık gelir durumu ve bitki ile ilgili etkinlik yapma durumuna göre farklılaşmadığını göstermiştir. Araştırma sonuçlarına göre tek çocukların 2 ve daha fazla kardeşi olan çocuklardan daha yüksek eğilim seviyesine sahip oldukları; evcil hayvan besleyen çocukların ise hayvanla ilgili bir etkinlik yapmayan çocuklardan daha yüksek eğilim seviyesine sahip oldukları görülmüştür.
Anahtar Kelimeler : Okul öncesi eğitim, Erken çocukluk eğitimi, Doğayla bağlantı, Doğayla bağlantı kurmaya eğilim, Doğaya bağlılık