Öğrenen örgüt ve inisiyatif almanın öğretmen liderliği ile ilişkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAKAN TEKEŞ

Danışman: Türker Kurt

Özet:

Bu araştırmada, okulların öğrenen örgüt olma düzeyleri ve öğretmenlerin inisiyatif alma davranışlarının öğretmen liderliği ile ilişkisi olup olmadığının ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara ili merkez ilçelerinde bulunan resmi ve özel ilkokullarda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. İlişkisel tarama modelinde yapılan araştırmanın örneklemi, Ankara ili merkez ilçelerindeki 24’ü resmi ve 8’i özel ilkokul olmak üzere toplam 32 ilkokulda görev yapan toplam 648 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılmak üzere hazırlanan anketin birinci bölümünde araştırmacı tarafından hazırlanan katılımcıların demografik bilgilerini (okul türü, cinsiyet, branş, kıdem, yaş, öğrenim durumu, mezun olunan yüksek öğretim kurumu, sendika üyeliği) içeren bölüm bulunmaktadır. Araştırmanın ikinci bölümünde Beycioğlu ve Aslan (2010) tarafından geliştirilen “Öğretmen Liderliği Ölçeği”, üçüncü bölümünde Marsick ve Watkins (1997) tarafından geliştirilen Karabağ Köse (2013) tarafından Türkçe’ye ve eğitim kurumlarına uyarlanan “Öğrenen Örgütlerin Boyutları Ölçeği” ve dördüncü bölümde Çakmak, Gündüz ve Korumaz (2015) tarafından geliştirilen “Eğitim Örgütlerinde İnisiyatif Alma Ölçeği” yer almıştır. Verilerin analizi SPSS 20.00 programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesi için Korelasyon Analizi, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin öğretmen liderliğinin mesleki gelişim ve meslektaşlarla işbirliği boyutları ile inisiyatif alma algılarının “yüksek” düzeyde, öğretmen liderliğinin kurumsal gelişme boyutu ve öğrenen örgüt algılarının ise “orta” düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. Öğretmen liderliğinin kurumsal gelişme, mesleki gelişim ve meslektaşlarla işbirliği boyutları öğrenen örgüt ve inisiyatif alma ile olumlu yönde, orta düzeyde ve anlamlı ilişkili olduğu görülmüştür. Benzer şekilde öğretmenlerin öğrenen örgüt ve inisiyatif alma algılarının birbiriyle olumlu, anlamlı ve orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda, öğrenen örgüt ve inisiyatif almanın öğretmen liderliğinin kurumsal gelişme, mesleki gelişim ve meslektaşlarla işbirliği alt boyutlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu saptanmıştır