Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Azize Yüksel
Danışman: FİGEN EREŞ
Özet:Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin çokkültürlü yeterlik algılarının küresel vatandaşlık algıları üzerine etkisi ve kültürel zekânın bu ilişki üzerindeki aracı etkisinin belirlenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiş olup, modelde çokkültürlü yeterlik algıları bağımsız değişken, küresel vatandaşlık algıları ve kültürel zekâ bağımlı değişken olarak belirlenmiştir. Ancak kültürel zekâ değişkeni belirlenen yapısal eşitlik modelinde aracı değişken olarak da ifade edilebilmektedir. Araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Isparta il merkezinde 29 resmi lisede görev yapan 1133 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise tabakalı-rastgele örnekleme yöntemi ile belirlenen 400 öğretmen oluşturmaktadır. Okullar türlerine göre Anadolu İmam Hatip Lisesi, Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Anadolu Lisesi, Fen Lisesi, Sosyal Bilimler Lisesi, Spor Lisesi ve Güzel Sanatlar Lisesi olmak üzere 7 tabakaya ayrılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Çokkültürlü Yeterlik Algıları Ölçeği (ÇKYAÖ), Küresel Vatandaşlık Ölçeği ve Kültürel Zekâ ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi için, SPSS 23 ve SPSS AMOS 23 istatistik programlarından yararlanılmıştır. Veri setinin normallik varsayımını karşılaması sonucuna bağlı olarak, Çokkültürlü Yeterlik Algıları, Küresel Vatandaşlık Algıları, Kültürel Zekâ ve alt boyutlarına ait demografik değişkenlerin analizlerinde bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA) uygulanmıştır. Ayrıca öğretmenlerin çokkültürlü yeterlik algıları ve küresel vatandaşlık algıları arasındaki ilişkide kültürel zekânın aracı etkisini ortaya koymak amacıyla "Yapısal Eşitlik Modeli (YEM)" oluşturulmuş ve modelin yordanması amacıyla SPSS AMOS 23 programında yol (path) analizi tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre genel olarak öğretmenlerin çokkültürlü yeterlik algılarının "katılıyorum", küresel vatandaşlık algılarının "kararsızım" ve kültürel zekâlarının ise "orta" düzeyde olduğu görülmüştür. Çokkültürlü yeterlik algıları, küresel vatandaşlık algıları ve kültürel zekâ değişkenleri ile çalıştığı kurum, cinsiyet, meslek yılı ve öğrenim düzeyi demografik değişkenleri arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin çokkültürlü yeterlik algıları ve küresel vatandaşlık algıları arasındaki ilişkide kültürel zekânın kısmi aracı etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.