Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: TÜRKAN ZEYNEP FENDOĞLU
Danışman: NURDAN KÖKTÜRK
Özet:Çalışmamızda bilgisayarlı tomografi ile kanıtlanmış bronşektazi varlığının kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) alevlenme dönemine ait parametreler üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 1 Ocak 2010-30 Haziran 2016 tarihleri arasında KOAH alevlenme semptomlarıyla Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı'nda yatarak tedavi edilen ve kaydedilen (indeks) alevlenme tarihine göre 1 yıl içinde bilgisayarlı tomografi çekilmiş olan hastalar değerlendirmeye alındı. Veriler retrospektif olarak incelendi. Bu hastalardan alevlenme semptomlarını açıklayacak farklı etiyolojileri olan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Tomografi kesitleri bronşektazi varlığı, yaygınlığı ve sınıflandırılması amacıyla retrospektif olarak 3 uzman radyolog tarafından değerlendirildi ve modifiye Reiff skoruna göre skorlandı. Hastaların demografik verileri, komorbid hastalıkları, başvuru yakınmaları, alevlenme paternleri, laboratuar parametreleri, spirometrik ve mikrobiyolojik verileri, evde oksijen ve non-invaziv mekanik ventilatör kullanım durumları ve son veri toplama tarihi olan 30 Haziran 2016 daki tüm nedenlere bağlı mortalite durumu kaydedildi. Bronşektazi varlığı ve yaygınlığının tüm bu parametreler üzerine olan etkisi değerlendirildi. Çalışmaya alınan toplam 122 hastanın 56'sında bronşektazi tespit edilmezken 66 hastada bronşektazi mevcuttu. Bronşektazi 17 hastada hafif, 49 hastada ağırdı. Bronşektazi olan ve olmayan grupta yaş ortalaması sırasıyla 66,9±10,4ve 68,1±10 idi (p=0,533). Bronşektazi olan ve olmayan grupta, median Charlson komorbidite skoru 1,5 (0-6) ve 2 (1-4) (p=0,894), hastanede median yatış süreleri 13 (4-42) ve 13 (4-41) (p=0,722), balgamda Pseudomonas aeruginosa üretilme sıklığı %38,5 ve %28,6 (p=0,438) olup, her iki grupta istatistiksel olarak benzerdi. Bronşektazi olan grupta indeks alevlenme öncesinde ev tipi oksijen 88 tedavisi verilmiş hasta oranı bronşektazi olmayan gruba göre daha fazladır (%34,8 ve %16,1) (p=0,032). Univariate analizde bronşektazi ağırlığı ile sonuç parametreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı nedensel bir ilişki saptanmamıştır. Tüm nedenlere bağlı mortalite, Cox regresyon analizi ve Kaplan Meier eğrisi ile değerlendirildi. Bronşektazi varlığı uni-variate analizde istatistiksel anlamlı fark göstermedi (p=0,978). Uni-variate analizde mortalitede ileri yaş (p=0,001), yüksek Charlson komorbidite skoru (p=0,014), osteoporoz varlığı (p=0,042), hastaneye başvuru öncesi non-invaziv mekanik ventilatör kullanımı (p=0,049), düşük hemoglobin değerinin (p=0,028) etkisi olduğu görüldü. Cox regresyon analizine göre mortaliteyi öngörmede Charlson komorbidite skoru tek başına anlamlı bulundu (HR:1,58; p=0,044). Tomografik olarak kanıtlanmış bronşektazi KOAH alevlenme parametrelerine ve tüm nedenlere bağlı mortalitede etkili bulunmamıştır. Bu konuda prospektif ve daha geniş olgu sayısı içeren çalışmalara ihtiyaç vardır.