Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ CAN YALÇIN
Danışman: GONCA ERBAŞ
Özet:Bu çalışmanın ana amacı 3. nesil çift kaynaklı çift enerjili bilgisayarlı tomografi (dsDEBT) kullanılarak elde edilen sanal ve gerçek kontrastsız görüntülerin atenüasyon değerlerinin karşılaştırılarak sanal kontrastsız görüntülerin klinik kullanımda etkinliğinin ve güvenilirliğinin belirlenmesidir. Bu çalışmada ayrıca farklı BMI değerlerinin sanal ve gerçek kontrastsız görüntüler arasındaki atenüasyon farkı üzerinde etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışma retrospektif olarak tasarlanmış olup çalışmaya farklı amaçlarla dinamik abdominal BT çekilmiş 97 hasta dahil edilmiştir. BT incelemeleri tek enerjili kontrastsız görüntü (120 kVp), çift enerjili arteriyel ve venöz faz görüntüler (Tüp potansiyelleri 100 ve 150 kVp) ile elde edilmiştir. Sanal kontrastsız görüntüler ticari olarak ulaşılabilen iki farklı algoritma kullanılarak (VUE ve VNC) arteriyel (a) ve venöz (v) fazlar için ayrı ayrı oluşturulmuştur. Gerçek kontrastsız ve sanal kontrastız görüntülerden karaciğer, dalak, böbrek, safra kesesi, paraspinal kas, aort, subkutan yağ ve retroperitoneal yağdan ayrıca saptanan renal kistlerden atenüasyon ölçümleri yapılmıştır. Gerçek ve sanal kontrastsız görüntülerin atenüasyon değerleri arasında VUEv görüntülerde böbrekte, böbrek kistlerinde ve safra kesesinde (p=0,061- 0,325) istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır. Bunun dışında tüm 100 dokularda gerçek ve sanal kontrastsız görüntülerin atenüasyon değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0,001-0,025). Hasta bazlı yapılan bireysel değerlendirmede sanal ve gerçek kontrastsız görüntüler arasındaki atenüasyon farkının 10 HU ve daha yüksek olduğu olguların yüzdesi kullanılan algoritmaya bağlı olarak böbrek parankimi, böbrek kisti ve safra kesesi için %3-8 arasında değişirken yağ doku için bu oranın yaklaşık %90 seviyelerine çıkabildiği saptanmıştır. Gerçek ve sanal kontrastsız görüntülerin atenüasyon farkları ile BMI arasında aort ve paraspinal kas dışında anlamlı korelasyon saptanmamıştır. Gerçek kontrastsız görüntülerin çekim protokolünden çıkartılmasıyla elde edilecek tahmini doz azaltımı (DLP) ortalama yaklaşık %23 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak bu çalışma 3. nesil dsDEBT ile elde edilen sanal kontrastsız görüntülerin gerçek ve sanal kontrastsız görüntüler arasındaki atenüasyon farkı ve değişkenliği nedeniyle klinik pratikte gerçek kontrastsız görüntülerin yerini bu aşamada bütünüyle alamayacağını gösterse de böbrek parankimi ve kistik lezyonların değerlendirmesi söz konusu olduğunda başarılı sonuçlar elde edildiği belirtilmelidir.