Dijital Ortamlarda Okuduğunu Anlama Becerisinin Geliştirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SADIK AHMET ÇETİN

Danışman: Necati Demir

Özet:

geliştirmektir. Bu çalışma Nicel araştırma deseninde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubu pilot çalışmada 20, deney grubunda 15 ve kontrol grubunda 15 olmak üzere toplam 50 ortaokul 7. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada pilot çalışma 4 haftada, deneysel işlem 11 haftada tamamlanmıştır. Araştırmada deney grubu dijital okuma eğitimi almıştır. Kontrol grubu ise Türkçe Dersi Öğretim Programı'na dayalı eğitim almıştır. Verilerin toplanmasında “Dijital okuma aracı, kişisel bilgi formu, okuma metinleri ve okuduğunu anlama testleri” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ilişkili iki ölçümdeki puanlar arasındaki farkın anlamlılığını test etmek amacıyla kullanılan Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile bağımsız iki örneklemin istatistiklerinin karşılaştırılmasında kullanılan Mann Whitney U-Testi kullanılmıştır. Araştırmada ilk olarak öğrencilere okuma aracının ve okuma uygulamasının okuma sırasında kullanılan özellikleriyle ilgili bilgi verilmiştir. Daha sonra dijital okuduğunu anlama becerilerini geliştirmek için öğrencilere asıl eğitim okuma stratejileri üzerinden verilmiştir. Okuma stratejilerinden gözden geçirme, vurgulama, tekrar okuma, çevrim içi sözlük kullanma ve çevrim içi paylaşma stratejileri doğrudan öğretim yöntemiyle öğretilmiştir. Metni yakınlaştırma, seçme-kopyalama-yapıştırma, tarama yapma ve web sitelerini kullanma stratejileri model olarak dolaylı yoldan öğretilmiştir. Araştırmanın sonucunda deney grubu öğrencilerinin bilgilendirici ve öyküleyici metin türünde ön test puanlarına göre son test puanlarında okuduğunu anlama başarısı istatiksel olarak anlamlı şekilde artmıştır. Kontrol grubu öğrencilerinin ise bilgilendirici ve öyküleyici metin türünde ön test puanlarına göre son test puanlarında okuduğunu anlama başarısında istatiksel olarak anlamlı şekilde artış söz konusu değildir. Son olarak bilgilendirici ve öyküleyici metin türünde deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu

öğrencilerine göre okuduğunu anlama puanları anlamlı şekilde yüksek çıkmıştır. Dolayısıyla araştırmada deney grubu öğrencilerine verilen dijital okuma eğitimi onların dijital okuduğunu anlama becerisini geliştirmiş, kontrol grubu öğrencilerinin Türkçe Dersi Öğretim Programı’na göre aldığı eğitim onların dijital okuduğunu anlama becerisini geliştirmemiştir.

Anahtar Kelimeler : Dijital okuma, Çevrim içi okuma, Ekran okuma, Okuma becerisi.