Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Öğrenci: BURCU AKIN SARI
Danışman: ELVAN İŞERİ
Özet:Mizaç, bir çocuğun dış dünyadaki uyaranlara verdiği cevabı belirleyen, kalıtımsal olarak geçen, biyolojik temelleri olan ve çevre özelliklerine göre değişebilen özellikler bütünüdür. Çocuğun mizaç özelliklerinin bilinmesi ve buna göre dış ortamın değiştirilmesi ileride oluşabilecek ruhsal ve gelişimsel sorunların azalmasına yardımcı olur. Bu çalışmada, 3–7 yaş arasındaki Türk çocuklarında mizaç özelliklerinin anlaşılmasına yardımcı olacak Çocuk Davranış Listesi Kısa Formu’nu Türkçe’ye çevirmek ve 3-6 yaş arası çocuklarda mizacın etyolojisini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. ÇDL-KF’yi geçerlilik-güvenilirlik analizini yapmak için çalışmaya 3 ile 7 yaş arasında 87 çocuk dahil edilmiştir. Test Türkçe’ye çevrilerek katılımcıların annelerine birer hafta arayla iki kez olacak şekilde doldurtulmuş böylece test-tekrar test çalışması yapılmıştır. Yapılan geçerlilik-güvenilirlik analizinde testin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğu bulunmuştur. Mizacın etyolojisinin araştırılması için, çalışmaya, yaşları 3 ile 6 arasında değişen 7 tek, 10 çift yumurta ikizi alınmıştır. İkizlerle yapılan bu çalışmaya göre özellikle yaklaşım/olumlu katılım, kızgınlık/düş kırıklığı, korku, engelleme denetimi, utangaçlık ve gülümseme-kahkaha mizaç özellikleri başta olmak üzere mizacın genetik geçişli olduğu gösterilmiştir. Biyolojik verilerle karşılaştırıldığında çeşitli mizaç özelliklerinin biyolojik faktörlerden etkilendiği bulunmuştur. Özellikle azalan tepki/sakinleşme mizaç özelliğinin hormonlarla 120 kuvvetli bir ilişkisi olduğu anlaşılmaktadır. Çevresel etkenlerle mizaç özellikleri arasındaki ilişki incelendiğinde ise çevre özelliklerinin genetik aktarımdan bağımsız olacak şekilde mizacı etkilediği bulunmuştur.