Gelir dağılımı-finansal kalkınma ilişkisi üzerine panel veri analizi yöntemiyle OECD ülkeleri için bir araştırma

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Doğukan KAHRAMAN

Danışman: Reşat Kasap

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Gelir dağılımı ve kalkınma arasındaki ilişkiyi açıklayan teori, ilk olarak Simon Kuznets tarafından geliştirilmiştir. Finansal gelişimin gelir dağılımını ilişkisinde literatürdeki en iyi kavram Finansal Kuznets Eğrisidir. Bu teori, gelişmişlik seviyesi arttıkça ilk başta gelir dağılımı eşitsizliğini artıracak, fakat gelişmişlik seviyesi artmaya devam ettikçe bir noktadan sonra azalacağını savunmaktadır. Bu Finansal Kuznets Hipotezi diye adlandırılır ve ters-U şeklinde bir görünüme sahiptir. Gelir dağılımındaki eşitsizlik ile finansal gelişme arasındaki ilişki ilk başta teorik olarak çalışılmış olup, son yıllarda da teorik yaklaşımlardan hareketle deneysel çalışmalarla incelenmiştir. Literatüre bakıldığında yapılan araştırmalar finansal gelişmenin, gelir dağılımı eşitsizliğini etkilediğini göstermektedir. Bu çalışmalardan bir kısmı ülkeler arası grupları analiz ederken, geniş kısmı da tek ülke analizine yoğunlaşmıştır. Çalışmalarda yöntemler, değişkenler, zaman aralığı, ülke veya ülkeler grupları değişiklik göstermektedir. Bu çalışmada, OECD kurucu ülkelerinin Gini Katsayısı (GINI), Kişi Başına Düşen Milli Gelir (Dolar bazında) (GSYIH), Kişi Başına Düşen Milli Gelirin Karesi (GSYIH2), İnsani Gelişme Endeksi (IGE), Finansal Gelişme Endeksi (FGE) ve Sosyal Harcamalar’ın GSYİH’ya oranı (SOSK) değişkenlerine ilişkin 1995-2019 yılları arasındaki verilerine ulaşılabildiği için bu dönem kapsamındaki yayımlanan veriler kullanılmıştır. Değişkenlere yapılan logaritmik dönüşüm sonrasında, çalışmada yapılan analizler sonucunda, model Kuznets-Eğrisi hipotezinin temel varsayımlarını desteklemeyen sonuçlara ulaşılmıştır. Ülkelerin bazında bakıldığında ise ülkelerin bir kısmında Kuznets ters-U hipotezini destekleyen sonuçlar ortaya çıkarken bir kısmında ise katsayıların anlamsız olduğundan dolayı yorum yapılamamıştır.

Anahtar Kelimeler : Gelir Dağılımı, Gini Katsayısı, Panel Veri Analizi ve Kuznets Eğrisi