Çocukluk çağı multipl skleroz hastalarında TNF-_, IL-2,-6,-10,-12,- 17,-23, MMP-7, MMP-9, TIMP-1 bos ve serum ile neopterin serum ve idrar düzeyleri ve interferon- β tedavisi sonucu değişimleri


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ünsal Yılmaz

Danışman: KIVILCIM GÜCÜYENER

Özet:

Çocukluk çagı MS hastalıgı nisbeten nadir görülmesi ve çocukluk döneminde pek çok herediter ve inflamatuar hastalıklarla benzer klinik özellikler göstermesi nedeniyle, tanı ve takibinde zorluklar olan bir hastalıktır. Hastalık aktivitesini gösteren belirteçlerin bulunmaması bu zorlukların en önemli nedenidir. Çocukluk çagı MS patogenezinde rol oynadıgı düsünülen yardımcı T (Th) hücrelerden Th1, Th2 ve Th17 hücre gruplarının ürettikleri bazı sitokinler; kan beyin bariyeri ve beyin dokusunun yıkımında rol oynayan matriks metalloproteinazlar (MMP-7 ve-9) ve MMP doku inhibitörü TIMP-1’nin beyin omurilik sıvısı (BOS) ve serum düzeyleri ile neopterin serum ve idrar düzeylerini inceledik. Bir yıllık interferon beta tedavisi alan ve tedavi almadan takip edilen hastalarda bu belirteçlerin degisimlerini gözledik. Bu amaçla 18 yasından önce relapsing remitting MS (RRMS) tanısı almıs 14 çocuk hasta çalısmaya dahil edildi. BOS, serum ve idrar örnekleri alındı. 8 hastaya interferon beta (Avonex, Rebif, Betaferon) tedavisi baslandı. Bir yıl sonra hastalardan tekrar serum ve idrar örnekleri alındı. Aynı yas ve cinsiyette 15 saglıklı kontrol grubu ile birlikte BOS ve serum örneklerinden IL-2,-6,-10,-12,- 17,-23, MMP-7, MMP-9 ,TIMP-1 düzeyleri, serum ve idrar örneklerinden de neopterin düzeyleri ELISA yöntemiyle çalısıldı. Sonuç: _nterlökinlerden hiçbirinin düzeylerinde saglıklı kontrollere göre anlamlı fark saptanmadı ve bu düzeyler çogunlukla ölçülebilir miktarın altındaydı. Benzer sekilde neopterin idrar ve serum düzeylerinde MS hastalarında saglıklı kontroller ile karsılastırıldıgında anlamlı bir fark görülmedi. Ancak serum neopterin düzeyi tedavi alan hastalarda belirgin artıs gösterdi. MMP-9 düzeyi RRMS hastalarında kontrollere göre anlamlı derecede yüksek bulundu. _nterferon beta tedavisi alan hastalarda bu düzeyler belirgin olarak azaldı. TIMP-1 düzeyi hasta grubunda anlamlı derecede düsük bulundu ve tedavi sonrası bu düzey anlamlı derecede yükseldi. MMP-9/TIMP-1 oranı da hasta çocuklarda belirgin derecede yüksekken, bu oranda tedavi sonrasında yine belirgin derecede azalma görüldü. MMP-7 düzeyi ise RRMS hastalarında kontrol grubuna göre anlamlı derecede düsük bulundu. IFN-_ tedavisiyle düzeyi anlamlı derecede yükselirken, tedavi almayanlarda belirgin bir artıs görülmedi. Çocukluk çagı MS hastalarında serum ve BOS MMP-7, MMP-9, TIMP-1 düzeyleri ile MMP-9/TIMP-1 oranı anlamlı derecede farklıdır. Bu farklılıklar interferon beta tedavisiyle belirgin olarak düzelmektedir. Bu belirteçler çocuklarda MS hastalıgının tanısı ve serum neopterin düzeyiyle birlikte tedaviye cevabı degerlendirmede kullanılabilir. _nterlökin düzeylerinde ise anlamlı farklılıklar gözlenmemistir.