Spor Lisesi Öğrencilerinin Temel Kişilik Özellikleri İle Psikolojik Sağlamlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Bahar GÜLER

Danışman: MEHMET GÜNAY

Özet:

Bu araştırmada spor lisesi öğrencilerinin temel kişilik özellikleri ile psikolojik sağlamlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu araştırmanın örneklemi kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmaya 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Mardin, Kars, Kırıkkale, İzmir, Bolu, Antalya ve Amasya illerinde spor liselerinde öğrenim gören 204’ü kız öğrenci ve 465’i ise erkek öğrenci olmak üzere toplam 669 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Psikolojik Sağlamlık Düzeyleri Ölçeği” ve “Temel Kişilik Özelliği Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak toplanan verilerin analizinde, SPSS-22 paket programı aracılığıyla frekans, yüzde dağılım, aritmetik ortalama, mod, medyan gibi betimsel istatistikler; iki ölçek arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Pearson Korelasyon testi; T-test, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Çoklu Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularında cinsiyet değişkeni ile temel kişilik özellikleri ile arasında anlamlı düzeyde farklılık tespit edilmiş, yaş, aile aylık gelir durumu, aile durumu değişkenleri ile psikolojik sağlamlık düzeyleri ve temel kişilik özellikleri arasında anlamlı düzeyde faklılık tespit edilmiştir. Ayrıca psikolojik sağlamlık düzeyleri ile temel kişilik özellikleri arasında pozitif yönlü ilişki tespit edilmiş ve temel kişilik özelliklerinin bağımsız, psikolojik sağlamlık düzeylerinin bağımlı değişken olarak alındığı regresyon modeli kurulmuştur. Model testi sonuçlarına göre kurulan regresyon vi modeli anlamlı bulunmuştur. Temel kişilik özellikleri ölçeğinin duygusal dengesizlik ve negatif değer alt boyutlarının psikolojik sağlamlık düzeyini negatif yönlü etkilediği görülürken, sorumluluk, nezaket ve deneyime açıklık alt boyutlarının psikolojik sağlamlık düzeyini pozitif olarak etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.