Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Çağatay ZAMAN
Danışman: Tolga Topgül
Özet:
İçten yanmalı motorlar çalışırken gürültü ve titreşim gibi insan sağlığını olumsuz etkileyebilecek durumlara neden olabilirler. Yapılan çalışmalarla istenilmeyen bu durumun etkinliğinin belirlenmesi ve azaltılması hedeflenmektedir. Deneysel olarak gerçekleştirilen bu çalışmada, dört zamanlı buji ile ateşlemeli motorlarda temel çalışma parametreleri olan motor devri ve yükünün titreşim ve gürültüye etkisi incelenmiştir. Deneysel çalışma, motor ve taşıt deneyleri olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada dört zamanlı buji ile ateşlemeli ve tek nokta enjeksiyon sistemine sahip motor dinamometreye bağlanarak 890 rpm (rölanti), 1750 rpm ve 2500 rpm motor devirlerinde yüksüz şartlarda test edilmiştir. Ayrıca 1750 rpm motor devrinde motor yüküne bağlı olarak titreşim ve gürültü ölçümleri gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada ise buji ile ateşlemeli motora sahip bir binek otomobili şasi dinamometresine bağlanarak 4. ve 5. vites kademelerinde 40 km/h – 110 km/h taşıt hız aralığında titreşim ve gürültü ölçümleri yapılmıştır. Yapılan deneysel çalışmada sonuç olarak titreşim ve gürültü motor devri ve motor yüküne bağlı olarak artış göstermiştir. 2500 rpm motor devrinde toplam ortalama titreşimin rölanti devrine göre yaklaşık 4,5 katı olduğu görülmüştür. Gürültü ise yaklaşık olarak 5,8 dB(A) artmıştır. Titreşim ve gürültüde motor devrinin yanı sıra motor yüküne bağlı olarak artış görülmüştür. Taşıt deneylerinde vites kademesinin değişimi motor yükünden daha çok motor devrini etkilemiştir. Bu durum aynı taşıt hızına karşılık yüksek vites kademesindeki titreşimin azalmasına neden olmuştur. Ancak gürültüde dikkate değer bir fark görülmemiştir.
4
Anahtar Kelimeler : Buji ile ateşlemeli motor, Motor titreşimleri, Gürültü