Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatma Taşkın Ekici
Danışman: MUSTAFA AYDOĞDU
Özet:Bu çalışmanın amacı, Fen bilgisi öğretmen adaylarının ve ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimlerinde üretilen bilimin farkındalıkları, kullanma durumlarını, bilimi kullanma sıklıklarını ve kullanılması aşamasındaki bilinçlilik düzeylerini belirleyebilmektir. Araştırma Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim görmekte olan son sınıf öğrencileri ile Ankara ilindeki Ziya Gökalp İlköğretim Okulu, Onuncu yıl İlköğretim Okulu, Emniyetçiler İlköğretim Okulu, Gazi İlköğretim Okulu ve Anıttepe Yücetepe İlköğretim Okulunda öğrenim görmekte olan sekizinci sınıf öğrencileri ile 20062007 bahar ve 20072008 güz yarıyıllarında yürütülmüştür. Tarama modelinin esas alındığı araştırmada hem nicel hem de nitel araştırma teknikleri kullanılmıştır. Fen okuryazarlık düzeylerini belirlemek amacıyla kullanılan doğru yanlış ve bilmiyorum şeklinde üç seçimli olarak hazırlanan Temel Bilimsel Okuryazarlık Testi ve çoğunluğu 5'li likert vi tipi maddelerden oluşan ve bilime, teknolojiye ve bunları kullanmaya yönelik bilgi ve tutumlarını ölçmeye ve farkındalıklarını belirlemeye yönelik hazırlanan Fen ve Teknolojiyi Kullanma ve Bilinçlilik Envanterinden elde edilen veriler nicel olarak istatistiksel teknikler kullanılarak analiz edilmiştir. Katılımcıların fen ve teknoloji ile ilgili düşüncelerini ve geçmişten getirdikleri bilgileri ortaya çıkarmaya yönelik açık uçlu sorulardan oluşan Fen ve Teknoloji nedir testi ve Bilimi Günlük Hayatta Kullanmaya Yönelik Bilgi Testinden elde edilen veriler ise açık kodlama tekniği ile kodlanmış ve Hyper Research 2.0 nitel veri analizi bilgisayar programıyla çözümlenmiştir. Araştırmada ölçme aracı olarak kullanılan Temel Bilimsel Okuryazarlık Testinden elde edilen verilerin analizi sonucunda, öğretmen adaylarının ve ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bu testten aldıkları puanların ortalamalarının 0,50'nin üzerinde olduğu için bilimsel okuryazarlık düzeyinin iyi olduğu görülmektedir. Öğretmen adaylarının aldıkları puanlarının daha yüksek olması, bilimsel okuryazarlık seviyelerinin daha da ileri düzeyde olduğunu göstermektedir. Fen ve Teknolojiyi Kullanma ve Bilinçlilik Envanterinden elde edilen verilerin analizi sonucunda öğretmen adaylarının bilim ve teknoloji hakkında ilgilerinin ilköğretim öğrencilerine nazaran daha fazla olduğu bunun yanı sıra ilköğretim öğrencilerinde teknoloji merakının bilimden daha fazla olduğu sonucuna varılmıştır. Aynı zamanda her iki katılımcı grubunun da bilim ve teknolojiye ve bilim insanlarına güvendikleri, bu alandaki gelişmelerin ülkemizin daha fazla gelişme ve kalkınmasına fırsat sağlayacağını düşündüklerini, yaşam koşullarının iyileşmesinde vazgeçilmez unsur olarak gördükleri sonucuna varılmıştır. Bilimi Günlük Hayatta Kullanımına Yönelik Bilgi Testiyle katılımcılardan elde edilen bulgular sonucunda öğretmen adaylarının fizik, kimya ve biyoloji alanlarıyla ilgili günlük hayatta karşılaştıkları durumları açıklayabildikleri ve bilimsel bağlantıyı kurabildikleri görülmüştür. Ancak vii ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin fen kavramlarını yeterli düzeyde bilimsel olarak değerlendirip yorumlayabilme ve günlük hayatta karşılaştıkları problemlerle ilişkilendirebilmede yeterince başarılı olmadıkları görülmüştür. Yukarıda ifade edilen sonuçlar doğrultusunda, araştırmanın, bu alanda yapılacak yeni çalışmalar için kaynak oluşturması ve rehber olması umulmaktadır.