Çikolatadaki oleik, palmitik, stearik asidin tayini için voltametrik yöntem geliştirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NERMİN YILDIZ

Danışman: Mehmet Sayım Karacan

Özet:

Bu çalışmada, çikolatada bulunan oleik asit (OA), palmitik asit (PA) ve stearik asidin (SA) voltametrik yöntemle tayini amacıyla bir analiz yöntemi geliştirilmiştir. Öncelikle çikolatada ester formunda bulunan bu bileşikler, uygun kimyasal işlemlerle serbest yağ asitlerine dönüştürülmüştür. Voltametrik analizlerde destek elektrolit olarak tetrabütilamonyum tetrafloroboratın alkoldeki çözeltisi, referans elektrot olarak ise Ag/AgCl elektrot, çalışma elektrodu olarak altın elektrot kullanılmıştır. Analizlerde kare dalga katodik sıyırma voltametrisi (SWCSV) yöntemi uygulanmış ve pH, sıcaklık, biriktirme süresi ve biriktirme potansiyeli gibi parametreler optimize edilmiştir. Optimizasyon sonucunda; ortam sıcaklığı her üç analit için 60 °C, ortam pH'ı ise 2,0 olarak belirlenmiştir. Biriktirme potansiyeli OA için -1,1 V, PA ve SA için -1,2 V olarak saptanmıştır. Biriktirme süresi ise OA için 50 s, PA ve SA için 60 s olarak optimize edilmiştir. Yöntemin duyarlığı değerlendirildiğinde; gözlenebilme sınırları PA için 0,15 mM, OA için 0,12 mM ve SA için 0,51 mM; tayin sınırları ise sırasıyla 0,51 mM, 0,40 mM ve 1,71 mM olarak bulunmuştur. Ayrıca, çikolatadaki yağ asitlerinin oranları Fityk programı kullanılarak çakışan voltametrik piklerin ayrıştırılmasıyla belirlenmiş; OA, PA ve SA yüzdeleri sırasıyla %28,19, %24,31 ve %38,37 olarak hesaplanmıştır.