Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: HAYRUNNİSA ASLAN
Danışman: ZEHNİ KOÇ
Özet:Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin beden imajı ve sosyal kaygı düzeylerinin farklı değişkenlerle ve birbirleri ile ilişkisini incelemektir. Bu temel amaç doğrultusunda beden imajı ve sosyal kaygı değişkenlerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, anne ve baba eğitim düzeyi, algılanan sosyo-ekonomik düzey, anne-baba ilişkisi ve kardeş sayılarına göre anlamlı farklılıklarına bakılmıştır. Ayrıca ortaokul öğrencilerinin beden imajı ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmış olup, araştırmaya Ankara ili Altındağ ve Keçiören ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı' na bağlı 10 farklı ortaokulda 2016-2017 eğitim-öğretim yılında devam eden 325 kız, 340 erkek öğrenci katılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında, "Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeği", "Beden İmajı Ölçeği" ve araştırmacının hazırladığı "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Analiz sürecinde, veriler normal dağılım gösterdiği için parametrik testlerden, Bağımsız Grup t Testi, Tek Yönlü ve Çok Değişkenli Varyans Analizleri ile Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analiziteknikleri kullanılmıştır. Beden imajının sosyal kaygıyı yordama düzeyi ise Basit Doğrusal Regresyon analizi ile incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; ortaokul öğrencilerinin genel olarak sosyal kaygı düzeyleri orta ve düşük düzeyde bulunmuştur. Ancak öğrencilerin %9,5'inin sosyal kaygı düzeyi yüksek seviyede bulunmuştur. Sosyal kaygı düzeyi alt boyutları açısından incelendiğinde, öğrencilerin en fazla Yeni Durumlarda, ikinci sırada Olumsuz Değerlendirilme Korkusu ve üçüncü sırada Genel Durumlarda sosyal kaygı yaşadıkları bulunmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilerin genel olarak beden imajı düzeyleri yüksek, sadece %1,4'ünün beden imajı düzeyinin düşük olduğu görülmüştür. Ergenlerin sosyal kaygı düzeyi ile beden imajı düzeyleri arasında negatif yönde ve orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Beden imajının sosyal kaygıyı yordama gücü %18' dir. Araştırmada ele alınan kişisel ve demografik özelliklerden; cinsiyet sosyal kaygı için anlamlı fark oluşturmazken erkeklerin beden imajı düzeyi kız öğrencilerden daha yüksektir. Sınıf düzeyine göre 6. sınıf öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyleri 8. sınıf öğrencilerinden daha yüksek bulunmuş, beden imajı düzeyleri ise sınıf seviyesine göre anlamlı fark oluşturmamıştır. Anneleri okuryazar olmayan öğrencilerin sosyal kaygıları anneleri lisansüstü mezunu olanlara göre yüksek bulunmuştur. Beden imajı ise anne eğitim düzeyine göre anlamlı farklılık göstermemiştir. Orta sosyo-ekonomik düzeye sahip olan ortaokul öğrencilerinin alt sosyo-ekonomik düzeye sahip olanlardan daha yüksek kaygıya sahip olduğu görülmüştür. Beden imajına göre ise üst sosyo-ekonomik düzeye sahip olan öğrencilerin alt sosyo-ekonomik düzeye sahip öğrencilere göre beden imajı puanlarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Baba eğitim düzeyi ve kardeş sayısı ise hem sosyal kaygı hem de beden imajı için anlamlı fark oluşturmamıştır.