Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: ELVAN ELİF ÖZDEMİR
Danışman: AYSU AKALIN
Özet:Diğer disiplinlerden farklı olarak mimarlık eğitimi ile bu eğtimin temelini oluşturan mimari tasarım sürecinde bireye kaynağını insan yaratıcılığından alan `tasarım' kavramı üzerine yoğunlaşan `Mimari Tasarım Yapabilme' yeteneğinin kazandırılması amaçlanmaktadır. Dolayısıyla tez, mimari tasarım eğitiminde rol alan üç temel olgu üzerinde kurgulanmıştır. KİŞİ-SÜREÇ-ÜRÜN ile ifade edilen bu olgu ile KİŞİ, Kolb'un Deneyimsel Öğrenme Teorisine göre analiz edilmiş ve bireyin öğrenme biçimi belirlenmiş, SÜREÇ, O'Neill ve Shallcross'un Beş Aşamalı Duyarlıklı Düşünce Modeli ile incelenmiş, ÜRÜN ise bu tasarım süreci sonunda elde edilen tasarım ürünün yaratıcı niteliği sorgulanmıştır. Mimarlık Bölümü lisans ilk yıl lisans öğrencileri ile başlayan bu çalışma, aynı bireylerin ikinci sınıftaki süreçlerinin de izlenmesi ile son bulmaktadır. Mimari tasarım eğitiminde verilen ilk yıl lisans eğitiminde amaçlanan, sorgulayan eleştirel düşünme becerisine sahip, üç boyutlu düşünebilme, algılama ve ürettiği düşünceyi somutlaştırabilme becerisine sahip bireyler yetiştirmektir. Tasarım eğitimi ile birlikte bu bireylere, `tasarlama eyleminin nasıl öğrenileceğini öğretmek' ise tasarım stüdyolarında gerçekleşmektedir. Bu çalışmada tasarım sürecini yaratıcı problem çözme eylemi olarak ele alan bir yaklaşımla farklı öğrenme biçimlerine sahip bireylerin tasarım stüdyolarındaki farklı müfredatlardaki tasarım süreci tavırları incelenmiş ve bu tavırların süreç sonunda elde edilen ürün ile ilişkisi olup olmadığına bakılmıştır. Aynı bireylerin mimari tasarım eğitiminin hem birinci sınıf hem de ikinci sınıftaki tasarım süreci davranışları incelenmiştir. Bireyin İkinci sınıftaki tasarım süreci davranışı ise Beş Aşamalı Duyarlıklı Düşünce Modeline göre analiz edilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara göre, bireyin tercih ettiği öğrenme biçimi ile tasarım süreci tavırları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tasarım süreci ürün arasındaki ilişkiye bakıldığında ise, farklı tasarım süreci tavırları gösteren bireylerin aynı nitelikte tasarım ürünü elde edebildiği ve aynı zamanda aynı tasarım süreci tavırları sergileyenlerinde farklı tasarım ürünü elde edebildikleri görülmektedir.