Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUSUF KIR
Danışman: Selçuk Yağmur
Özet:
Günümüzde üretim süreçlerini kolaylaştıran ve giderek daha fazla tercih edilen yöntemlerden biri de eklemeli imalat teknolojisidir. Bu üretim yöntemi, geleneksel yöntemlerinden farklı olarak, parçaların katman katman üst üste eklenerek oluşturulmasını esas alır. Böylece, malzeme kullanımı daha verimli hale gelir ve atıklar en aza indirilmiş olur. Eklemeli imalat teknikleri arasında en yaygın olarak kullanılanlardan biri ergiyik biriktirme yöntemidir. Bu çalışmada, ergiyik biriktirme yöntemiyle farklı doluluk oranlarında ve örgü desenlerinde PLA malzemeler üretilmiştir. Üretilen numuneler 200 gr/m² cam elyaf, 300 gr/m² cam elyaf ve 300 gr/m² karbon elyaf kompozit kumaşlarla kaplanmıştır. Kaplama uygulanmış numuneler ile kaplamasız numuneler arasındaki performans farkları analiz edilmiştir. Kaplama işlemi, el yatırma yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Eklemeli imalat sürecinde, dolgu oranı %50, %75 ve %90 olarak belirlenmiş; örgü geometrisi olarak ise kübik, sekizlik ve gyroid desenleri tercih edilmiştir. Numuneler, ASTM D638 standardına uygun olarak çekme testi için hazırlanmıştır. Çekme testleri sonucunda; kopma uzaması, gerilme dayanımı, maksimum yük, akma dayanımı ve kopma dayanımı değerleri değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerde, maksimum yük değeri en yüksek 212 N ile %90 dolgu oranına sahip, sekizlik örgü modelindeki 300 gr/m² karbon elyaf kaplamalı numunelerde ölçülürken; en düşük maksimum yük değeri ise 39 N ile %50 dolgu oranına sahip, sekizlik modeldeki kaplamasız numunede kaydedilmiştir. Deney bulguları, %90 dolgu oranına sahip karbon elyaf kaplamalı sekizlik modelin, kaplamasız %50 dolgu oranlı sekizlik modele kıyasla yaklaşık beş kat daha yüksek maksimum yük taşıma kapasitesine sahip olduğunu ortaya koymuştur. Kopma uzaması açısından değerlendirildiğinde, en yüksek değer 2,273 mm ile kübik örgü modeline sahip kaplamasız numunede gözlemlenmiş; en düşük değer ise 0,910 mm olarak, yine kübik modeldeki 300 gr/m² karbon elyaf kaplamalı numunede tespit edilmiştir. Bu veriler, kaplama sonrası sünekliğin azaldığını ve parçanın daha gevrek bir yapıya dönüştüğünü göstermektedir. Kaplama uygulamasının, numune dayanımını artırırken sünekliği düşürdüğü ve kırılganlığı artırdığı sonucuna ulaşılmıştır.