Romanya’daki Lise Öğrencilerinin Türkiye Türkçesine Yönelik Tutumları ve Dil Düzeyleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TAMER OKUÇ

Danışman: Necati Demir

Özet:

Araştırmanın ana amacı, Romanya'daki lise öğrencilerinin Türkiye Türkçesine yönelik tutumlarını ve dil düzeylerini değerlendirerek, söz konusu bölgede Türkçe eğitiminde karşılaşılan problemleri tespit etmek ve bunlara çözüm önerileri geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda, Romanya Mecidiye’deki Kemal Atatürk Ulusal Koleji öğrencilerinden oluşan bir çalışma grubunun Türkiye Türkçesi eğitimi bağlamında genel özellikleri belirlenmiş, Türkiye Türkçesi eğitimine yönelik tutumları analiz edilmiş, temel dil becerileri alanında başarı durumları incelenmiştir. Araştırma, bireyin sahip olduğu beceri düzeyleri ve taşıdığı özelliklerin, olduğu şekliyle ve kendi koşulları içerisinde gözlemlenip belirlenmeye çalışılması dolayısıyla betimsel araştırma modeli özelliği göstermektedir. Çalışma grubundan elde edilen verileri istatistikî değerlerle somutlaştırarak grup içi eğilimleri ortaya çıkarmak ve yeni bilgi üretmek için araştırmanın her aşamasında SPSS programı vasıtasıyla nicel analiz tekniklerinden yararlanılmıştır. Bununla birlikte öğrencilerin temel dil beceri alanlarındaki başarı düzeylerinin belirlenmesi sürecinde, öğrenci çalışmaları birtakım değerlendirme ölçütleri doğrultusunda incelenmiş, bu sırada nitel analiz yöntem ve tekniklerinden faydalanılmıştır. Araştırma, sonuçları itibarıyla değerlendirildiğinde; öğrencilerin Türkiye Türkçesi eğitimlerine ilişkin yeterli özgüven ve güdülenmişlik düzeyine sahip oldukları, Türkiye ve Türkiye Türkçesine yönelik ilgi düzeylerinin oldukça yüksek olduğu gözlenmektedir. Temel beceri alanlarındaki performansları ile ilgili olarak,

vi

öğrencilerin en başarılı oldukları alanın “konuşma”, en başarısız oldukları alanın da “yazma” beceri alanı olduğu tespit edilmiştir. Dil düzeylerindeki ilerlemeyle birlikte yazma becerisinde bir iyileşme görülse de, yazım ve noktalama kurallarına uyma konusu başta olmak üzere, öğrencilerin yazma alanında özel bir ilgiye ihtiyaç duydukları düşünülmektedir. Yaşanılan bölgede sözlü iletişim dili hâlinde varlık gösteren bölgesel Türkçeden, öğrenciler Türkiye Türkçesini kavrama, uygulama, içselleştirme konusunda olumlu etkilenmektedirler. Ancak, yerel Türkçeye ait sözcük ve söyleyiş özelliklerinin etkisinde kalarak konuşma ve yazma etkinliklerinde, zaman zaman standart Türkçeden uzaklaşılması gibi olumsuz etkileri de söz konusudur.

Anahtar Kelimeler : Romanya’da Türkçe eğitimi, öğrenci tutumları, temel dil becerileri, başarı durumları, Romanya Türkçesi.