Anlamsal web tabanlı bir doğal dil soru-cevap sistemi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: ABDULLAH TALHA KABAKUŞ

Danışman: AYDIN ÇETİN

Özet:

Linked Data, web üzerinde tanımlı kendi alanlarında uzmanlaşmış bilgi bankalarını birbirleriyle ilişkilendirerek aranan herhangi bir konu hakkında detaylı bilgi elde edilmesini amaçlamaktadır. Bu bağlamda bilgi bankaları, kendisi üzerinde arama yapılabilmesi için son nokta servis arayüzleri sunmaktadır. Ancak bu servisler üzerinden sorgulamaların sadece SPARQL kullanılarak yapılabilmesi nedeniyle oldukça önemli sayıdaki web kullanıcıları bu servislerden yararlanamamaktadır. Tez çalışmasında bu kısıtları gidermek amacıyla doğal dil sorularını algılayarak Linked Data üzerinden cevaplayan semantik web sistemi geliştirilmiştir. Sistemin başarım ölçütleri olarak doğru cevabın bulunması ve doğru cevabın elde edilme süresi esas alınmıştır. Sistemde bilgi bankalarının son nokta servis ara yüzlerinde sunulmayan sayfalama, dinamik sonuç sayısı tanımlama, sesli arama ve cevap alma, geliştirici tanımlı soru-cevap yedeklemesi, sosyal medya tümleştirmesi, anlık imla denetimi özellikleri sunulmuştur. Cevap hedef kümesine göre sonuç sayesinde dinamik olarak son kullanıcı tarafından ayarlanabilmektedir. Farklı türdeki sorular üzerinde yapılan testlerde dinamik sayfalama sayesinde cevap süresinde2 ile 2,5 kat arasında iyileştirme elde edilmiştir. Sorulan sorulara cevap alınamama olasılığına karşın benzetim tabanlı tavsiye modülü sisteme tümleştirilmiştir. Sistemin varsayılan soru-cevap yedekleme süresi bir ay olarak ayarlanmıştır. Varsayılan soru-cevap yedekleme süresi üzerinden yapılan testlerde cevap kümesinin boyutuna bağlı olarak sistemin cevap alma süresinde 2 ile 12 kat arasında iyileştirme elde edilmiştir.